|
موضوع : وضع دولت شماره : 2071 / 300 الف تاریخ 14 / 11 / 44 روز گذشته اسداللّه رشيديان1 ضمن مذاكره خصوصى مىگفت كه آقاى نخستوزير از تركيب فعلى هيات دولت سخت ناراضى مىباشند و قرار است پس از بازگشت شاهنشاه رسما جريان اختلاف ميان اعضاى هيات دولت را به استحضار برسانند و كسب تكليف كنند. رشيديان اضافه مىنمود وضع فعلى طورى است كه ديگر اينها نمىتوانند با يكديگر همكارى و همفكرى نمايند و حتى آقاى نخستوزير در يكى از جلسات اخير هيات دولت من غيرمستقيم گفتهاند اگر كسانى مىخواهند با گفتن نام مبارك شاه گناهان گذشته را از بين ببرند اشتباه مىكنند زيرا ماهيت اينگونه افراد كه هر روز به رنگى درمىآيند بر همه روشن است (مقصود نخستوزير از اداى اين مطلب اشاره به اقدامات و فعاليتهاى اخير دكتر هدايتى بوده است). رشيديان علاوه كرده كه كار اختلاف در هيات دولت به جايى رسيده كه قابل دوام نيست زيرا نخستوزير گفته است كه پس از بازگشت شاهنشاه شرفياب خواهم شد و جريان امر را به استحضار خواهم رساند و تقاضا خواهم كرد يا مرا مرخص فرمايند و يا اجازه فرمايند كه با يك تيم مورد اعتماد و همفكرترى همكارى نمايم و بايد گفت كه اين اختلاف فقط در ميان اعضاى هيات دولت نيست بلكه در حزب ايران نوين نيز بروز كرده و در آنجا كار اين اختلاف خيلى بالاتر كشيده و به طور قطع در صورتى كه نخستوزير موفق شود كابينه را ترميم كند در كادر رهبرى حزب هم تغييرات زيادى روى خواهد داد. ضمنا آقاى هويدا به كلى خويشتن را از حزب كنار خواهد گرفت و نظير همان روشى خواهد بود كه علم پس از نخستوزيرى [نسبت] به حزب مردم در پيش گرفته است. آقاى ضيائى بررسى و بهرهبردارى نمائيد 1ـ اسداللّه رشيديان فرزند حبيباللّه در سال 1301 ه ش در تهران به دنيا آمد. او كه مديرعامل بانك اعتبارات تعاونى توزيع بود، سابقه خدمت دولتى ندارد و تا سال 1332 به امور بازرگانى و دادوستد و وارد كردن پارچه و قماش از خارج و هم چنين به اتفاق برادرانش سيفاللّه و قدرتاللّه كه هر دو مردهاند به احداث و اداره سينما ركس و وارد كردن فيلم اشتغال داشت و در سال 1343 بانك اعتبارات تعاونى توزيع را در تهران تاسيس نمود و از 1355 شروع به احداث شهرك سازى در رشت و اصفهان كرد. پدر وى جزء خدمه سفارت انگليس (به روايتى درشكه چى سفارت) بود و اسداللّه و برادرش سيفاللّه نيز بعد از وقايع شهريور 1320 با مقامات سفارت انگليس در تهران تماس و ارتباط داشته و در زمان حكومت مصدق پس از قطع رابطه دولت ايران با انگلستان، نامبردگان از جمله عوامل دولت انگليس و مجرى مقاصد سياسى انگليسىها در ايران بودند... اسداللّه رشيديان از سال 1332 علنا در امور سياسى با تظاهر به طرفدارى از سياست انگلستان در ايران فعاليت داشت و منزل او مركز زد و بند و حل و فصل مسائل و امور سياسى و هم چنين انتصابات مهم بود و حتى بعضى از وزراء كابينههاى وقت نيز رسما و علنا به منزل او رفت و آمد و تردد داشتند و وى با تظاهر به نزديكى با اعضاء خاندان پهلوى بخصوص اشرف پهلوى و عنوان اينكه هفتهاى يك بار نهار را در حضور شاهنشاه در دربار صرف مىنمايد. براى خود كسب قدرت و نفوذ نموده و اغلب از سران و سردمداران دستگاههاى دولتى و كارگرى و بازرگانان و اصناف و ساير طبقات با توجه به موارد فوق روزهاى جمعه در جلسات هفتگى منزل او شركت مىنمودند. و از سال 1345 كه تشكيل جلسات هفتگى در منزل رجال و شخصيتها موقوف شد، جلسات منزل رشيديان نيز تعطيل گرديد. ساواك در يك ارزيابى از وى مىنويسد: «نامبرده فردى شارلاتان و متظاهر، پشت هم انداز و زدوبند چى است. به سيگار و مشروب معتاد است و به زن، قمار، مقام و دسته بندى و تحت نفوذ قرار دادن رجال علاقمند است...» نقش برادران رشيديان در كودتاى 28 مرداد 1332 مسئله ناشناخته و سر به مُهرى نبوده و در همان زمان نيز شهرت كافى داشت، بويژه اينكه خود آنان در سالهاى پس از كودتا تنها از طرح مسئله ابائى نداشتند. بلكه حتى با داستان سرائىهاى گزاف مىكوشيدند تا از آن در جهت سوداهاى مالى بى حد و حصر بهره جويند. طبق اسناد موجود، (گازيوروسكى ص 33) برادران رشيديان در نوامبر 1951 / آبان 1330 توسط MI-6در اختيار «سيا» قرار گرفتند تا نقش مهمى را در عمليات انگليسى ـ آمريكائى كودتا ايفا كنند. اسناد موجود نشان مىدهد كه دكتر مصدق از فعاليتهاى پسران حبيباللّه رشيديان آگاهى كامل داشته و مدارك كافى دال بر روابط آنها با سفارت انگليس و همدستى با اشرف پهلوى در توطئه عليه دولت وى در اختيار داشت. مصدق به جاى برخورد قاطع، در مهر 1331 دستور بازداشت حبيب اله رشيديان و پسرانش را به اداره آگاهى داد. كه دليل آن مىتواند روابط فاميلى و خانوادگى آنها باشد. وزير دادگسترى وى در گزارش آنان را به «داشتن روابط با سفارت انگليس و دادن اطلاعات به مامورين انگليسى» متهم كرد. پرونده امر مانند يك دعوى ساده به دادسراى استان تهران ارجاع شد. معهذا، در اسفند 1331 دستور آزادى رشيديان صادر شد. بدين ترتيب، برادران رشيديان با آزادى به توطئههاى خود ادامه دادند. و علاوه بر آن خانه اسداللّه رشيديان (همسر اسداله رشيديان دختر دريادار مرتضى دفترى، برادرزاده دكتر مصدق بود). چنان «امن» تشخيص داده شد كه فضلاللّه زاهدى مدتى در آن پنهان بود. |