سند نامه ::
 
تاسیس نهضت آزادی

رونوشت اطلاعيه شماره 596 / 311 س ـ ن 31 / 2 / 40
اخيرا در تهران جمعيت آزادى ايران كه باصطلاح جناح تندرو جبهه ملى هستند تأسيس شده كه در بين آنان افراد سابقه‏دار زير شناخته شده‏اند .
1ـ سيد محمود طالقانى واعظ مسجد خيابان اسلامبول
2ـ مهندس مهدى بازرگان استاد دانشگاه
3ـ دكتر يداللّه‏ سحابى استاد دانشگاه
4ـ مهندس منصور عطايى1 كه زندانى بوده است
5 ـ حسن نزيه قاضى دادگسترى كه در خيابان رامسر دفتر وكالت دارد.
6ـ رحيم عطايى2 اخيرا زندانى بوده است.
7ـ عباس سميعى اخيرا زندانى بوده است.
8ـ سيدرضا يا سيدصادق فيروزآبادى ساكن خيابان هدايت خيابان خيام كوچه درويش شماره 31
9ـ آيت‏اللّه‏ زنجانى3 كه بعد از 28 مرداد مدتها نهضت مقاومت را اداره مى‏كرد. عده فوق اكثرا مؤسس اين جمعيت نيز مى‏باشند و اعلاميه‏هاى پيوست را نيز توزيع نموده‏اند رونوشت برابر اصل است
اصل در پرونده ج ـ 432 (جمعيت آزادى مردم ايران)
مظفرى
در پرونده مهندس مهدى بازرگان ضميمه شود.
اقدامى ندارد
22 / 6 / 40


1ـ منصور عطايى در سال 1283 در تهران متولد شد. پس از فارغ‏التحصيلى از مدرسه كشاورزى كرج، براى ادامه تحصيلات به فرانسه رفت و در رشته كشاورزى ادامه تحصيل داد. منصور عطائى كه خواهرزاده بازرگان است، در سال 1332 در دولت دكتر مصدق كفيل وزارت كشاورزى بود. پس از آن، دو دوره به رياست دانشكده كشاورزى انتخاب گرديد. او از جمله معترضان به لايحه قرارداد كنسرسيوم در مجلس بود، به دنبال اين اعتراض، در ديدار دكتر سياسى رئيس دانشگاه تهران باشاه، فهرست دوازده نفره‏اى توسط وزير دربار به دكتر سياسى داده شد، شاه از او خواست اين افراد كه عدم وفادارى به تاج و تخت را دنبال مى‏كنند، از دانشگاه اخراج شوند با اين دستور منصور عطائى، مهندس بازرگان، دكتر رحيم عابدى، دكتر يداللّه‏ سحابى، دكتر محمد قريب، دكتر بيژن و مهندس خليلى از كار بركنار شدند. عطايى از مؤسسان نهضت آزادى ايران است كه در دستگيرى اوليه سران نهضت نيز بازداشت شد. از ايشان دو كتاب در رشته تخصصى خود به نام: «گندمهاى ايران» و «زراعت عمومى و خصوصى» منتشر شده است.
2ـ رحيم عطايى (1298 ـ 1356) در سال 1298 در تهران متولد شد. از اوايل دهه 1320 وارد فعاليت سياسى شد. پس از كودتاى امريكايى 28 مرداد 1332 دستگير ولى پس از مدتى آزاد گرديد. در سال 1340 جزو مؤسسان نهضت آزادى و مسئول كادر سياسى بود. در جريان 15 خرداد 1342 به همراه برخى از رهبران نهضت آزادى دستگير. پس از چند ماه به علت بيمارى آزاد شد. وى در سال 1356 در تهران درگذشت.
3ـ آيت‏اللّه‏ سيدرضا موسوى زنجانى فرزند سيدمحمد در سال 1282ش در زنجان متولد شد وى مقدمات علوم را نزد پدرش سيدمحمد موسوى زنجانى و اساتيد ديگر زنجان فرا گرفت سپس براى تكميل تحصيلات عازم حوزه علميه قم شد و از محضر آيات عظام : حجت كوه‏كمره‏اى، حسين آقا قمى، صدر و شيخ عبدالكريم حائرى بهره برد و به درجه اجتهاد رسيد. وى فعاليت‏هاى سياسى خود را در سال 1322ش شروع كرد در زمانى كه دموكراتهاى آذربايجان تا زنجان آمده و شهر و حومه را تسخير كردند وى به مبارزه با آنها برخواست كه منجر به تبعيد او به تهران شد وى در تهران نيز همراه با مصدق در ملى شدن صنعت نفت فعاليت داشت و پس از سقوط دولت مصدق در كودتاى 28 مرداد 1332 همراه تعدادى از همرزمانش به تشكيل نهضت مقاومت ملى به طور مخفيانه پرداخت و پس از آن در سال 1340 فعاليت‏هاى اين نهضت را به صورت رسمى ادامه داد. سرانجام آيت‏اللّه‏ سيدرضا زنجانى در ديماه 1362 دارفانى را وداع گفت و پيكر او را در جوار حضرت معصومه (س) قم به خاك سپردند. (مجله كلك ش 71 سال 74؛ قيام پانزده خرداد به روايت اسناد ساواك ج 1)