|
جناب آقاي هويدا1 نخست‌وزير محترم تاریخ 22 / 2 / 1348 شماره: 374 / ت احتراماً به استحضار عالي مي‌رساند: حسب‌الامر مطاع مبارك اعليحضرت همايون شاهنشاه آريامهر مقرر است كه تعدادي ساعت و دگمه سردست با مشخصات مختلف تهيه شود كه در مواقع لزوم و مقتضي بر حسب اراده اعليحضرت همايون شاهنشاه آريامهر و عليا‌حضرت شهبانو به مقاماتي اهداء گردد پس از تماس با نمايندگي انيورسال در تهران و خواستن نمونه‌هاي لازم مراتب به شرفعرض عليا‌حضرت رسيد و چند نمونه مورد تصويب واقع گرديد اينك با تقديم پيشنهاد قيمت نمايندگي اونيورسال در تهران مبلغ 333970 فرانك سويس از بابت بهاي تعداد 250 عدد ساعت و 200 جفت دگمه سردست در وجه كارخانه اونيورسال بايد پرداخت گردد. ضمن توافقي كه با نمايندگي كارخانه انيورسال به عمل آمد نصف مبلغ در موقع سفارش و بقيه پس از تحويل قابل پرداخت مي‌باشد. مستدعي است امر و مقرر فرمايند فعلاً نصف بهاي مورد سفارش يعني مبلغ 166985 فرانك سويس در وجه كارخانه اونيورسال حواله شود.2 رئيس كل تشريفات شاهنشاهي هرمز قريب 1ـ امیرعباس هویدا فرزند حبيب الله (عين الملك) در سال 1298 ﻫ ش متولد شد. تحصيلات ابتدایي و متوسطه خود را در مدرسه فرانسوي بيروت به پايان رساند و سپس به بلژيك رفت و در دانشگاه آزاد بروكسل در رشته علوم سياسي و اقتصاد درس خواند. در سال 1321 به ايران برگشت و به استخدام وزارت امور خارجه درآمد. در سال 1324 در اولين مأموريت سياسي خارج از كشور، به پاريس رفت و با حسنعلي منصور آشنا شد. در سال 1329 عبدالله انتظام به وزارت خارجه رسيد و هويدا را به رياست دفتر خود انتخاب كرد. در مهر ماه 1330 هويدا به پيشنهاد كميسار عالي پناهندگان سازمان ملل متحد به مدت 5 سال مأمور خدمت در اين سازمان شد. در سال 1335 با درخواست منصور كه سفير ايران در آنكارا بود به عنوان رايزن سفارت ايران در تركيه انتخاب شد. در سال 1336 عبدالله انتظام مدير عامل شركت ملي نفت شد و هويدا را به عضويت هيئت مديره شركت نفت انتخاب كرد. هويدا اوايل سال 1340 در زمره‌ی موسسان كانون مترقي به رياست يار ديرين خود حسنعلي منصور درآمد. هويدا در سال 1342 در كابينه حسنعلي منصور به سمت وزارت دارایي برگزيده شد و به مدت پانزده ماه در اين مقام بود تا اينكه منصور به قتل رسيد. شاه براي جلب رضايت آمريكائيان يكي از همكاران نزديك منصور را به جانشيني او انتخاب كرد. امير عباس هويدا كاملاً مطيع شاه بود و همان اعضای كابينه منصور را در كابينه خود ابقا كرد. در فروردين سال 1346 امام خميني (ره) از نجف نامه مفصلي به هويدا نوشته و وضعيت كشور و حضور بيگانگان به ويژه آمريكا را گوشزد نمودند. نامه امام(ره) بي جواب ماند ولي مسائلي را كه امام بيان كرده بودند دهان به دهان در ميان مردم پخش شد و زمينه حركت‌هایي كه در سال‌هاي دهة 50 شكل گرفت را فراهم كرد. هويدا در سه بخش مهم سياست خارجي، امور اقتصادي و مسائل نظامي مسلوب الاختيار بود و فقط در صحنه سياست داخلي و نمايشات انتخاباتي حضور داشت. هويدا رهبري حزب ايران نوين را به عهده داشت و دكتر كلالي را به مقام دبير كلي حزب تعيين كرد. دكتر كلالي حزب را به صورت احزاب چپ سازماندهي و گسترش داد و به كانون قدرت مستقلي تبديل كرده، كم‌كم شاه را به وحشت انداخت و خود هويدا دبير كلي را به عهده گرفت و كنگره بزرگ حزبي را در ديماه 1353 با دعوت از نمايندگان احزاب بزرگ جهان تشكيل داد. علم نزد شاه رفت و تشكيل حزب واحد رستاخيز را به شاه تلقين كرد. شاه در سال 1353 تشكيل حزب رستاخيز را اعلام و هويدا را به دبير كلي حزب معرفي كرد. كم‌كم ستاره‌ی بخت هويدا پس از 12 سال افول كرد و شاه به هويدا تكليف كرد استعفا دهد و او را وزير دربار به جاي علم كه در بستر بيماري بود، انتخاب كرد. ازهاري نخست وزير وقت، هويدا را مقصر همه‌ی فجايع كشور معرفي و به ظاهر او را بازداشت كرد تا اينكه در روز 22 بهمن به دست نيروهاي انقلاب افتاد و پس از يك محاكمه در روز شنبه 18 فروردين 1358 هويدا اعدام شد. هويدا در يك خانواده‌ی بهائي به دنيا آمد و پدرش جزو مبلغان و داعيان فرقه‌ی ضاله‌ی بهائيت به شمار ميرفت. هرچند كه هويدا ميخواست به ظاهر بهائي قلمداد نشود اما ارتباطات او با افراد فرقه بهائيت قطعي بود. در مدتي كه مأمور به كميسار عالي پناهندگان بود با سازمان‌هاي فراماسونري ارتباط برقرار كرد و يكي از اعضای برجسته‌ی فراماسونري در اروپا و استاد اعظم لژ بزرگ ملي فرانسه بود. رک: رجال عصر پهلوی؛ امیرعباس هویدا به روایت اسناد ساواک، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی 2ـ از جمله كالاهايي كه به فراواني و البته قيمت‌هاي سنگين براي هديه به خارجيها در دوره پهلوي خريداري مي‌شد، ساعت‌هاي گرانقيمت سوئيسي بود. اين ساعت‌ها كه بعضاً از طلا بودند به مناسبت‌هاي خاص به خارجيها تقديم مي‌گرديد. خانم مينو صميمي از كارمندان دفتر فرح پهلوي در اين مورد خاطره‌اي را ذكر مي‌كند كه نشان مي‌دهد در جريان اين خريدها چگونه نزديكان شاه از موقعيت خود سوء استفاده مي‌كرده‌اند: «يك روز از كمپاني ساعت‌سازي «امگا» به دفتر كارم تلفن شد و شخصي اطلاع داد كه: دو تن از ديپلمات‌هاي ايراني ده عدد ساعت گرانقيمت با 50 درصد تخفيف (به خاطر قرارداد منعقده بين سفارت ايران و كمپاني امگا) خريده‌اند، ولي مدتي بعد همه‌ي آنها را در شهر زوريخ با قيمتي بالاتر از مبلغ خريداري شده به يك مغازه فروخته‌اند. ما با پيگيري قضيه فهميديم كه خريداران ساعت، نه ديپلمات‌هاي ايراني كه دو تن از محافظين ويژه شاه در سفرش به سوئيس بوده‌اند....» صميمي، مينو، پشت پرده‌ي تخت طاووس، ترجمه‌ي دكتر حسين ابوترابيان، تهران، انتشارات اطلاعات، 1368، ص 94 |