|
موضوع : سران و فعالين افراطى و ناراحت جبهه ملى از : مديريت كل اداره سوم تاریخ 20 / 2 / 1343 به : ساواك تهران شماره : 3528 / 20 الف بعد از آنكه اللهيار صالح در جلسه شوراى مركزى مورخ سه شنبه 8 / 11 / 42 در مورد نحوه فعاليت جبهه ملى اظهار داشت كه جبهه مزبور در حال حاضر نبايستى اقدامات حاد نمايد عناصر افراطى از جمله شاپور بختيار. محمد على كشاورز صدر و بخصوص داريوش فروهر كه با اين سياست مخالف بودند نظر خود را مبنى بر عدم قبول آن اعلام و به ترتيب از جلسه شورا خارج گرديدند. خروج اين عده از جلسه فوق باعث ايجاد ناراحتى براى ساير اعضاء گرديد و در نتيجه شكافى در شوراى مركزى جبهه ملى پديد آمد و عناصر ياد شده فوق كه بعدا جناح افراطى جبهه ملى را تشكيل دادند و به وجود آورنده اين جناح ميباشند ابتدا در نظر داشتند براى تشكيلات خويش نام جديدى انتخاب و به آن نام فعاليت كنند ولى پس از بررسيهاى لازم به اين فكر افتادند كه تغيير نام جبهه ملى به ضررشان تمام خواهد شد و باعث پراكندگى و عدم استقبال افراد از آنها خواهد گرديد و بدينجهت از تغيير نام خوددارى نمودند. اين جريانات و اختلافات به زودى بين افراد جبهه ملى شايع و به علت اختلاف سليقه در ميان آنها نيز جدائى افتاد زيرا عدهاى طرفدار سياست آقاى اللهيار صالح و عدهاى كه اكثريت آنها را دانشجويان دانشگاه تشكيل ميدهند مخالف اين سياست و طرفدار جناح پيشرو بخصوص داريوش فروهر ميباشند. جناح مزبور براى كوبيدن عناصر جبهه ملى طرفدار آقاى صالح از هيچ كوشش فروگذار ننموده و همواره سعى داشتند به اظهار مطالب انتقادآميز جناح را بكوبند و براى انجام اين منظور داريوش فروهر و عناصر حزب ملت ايران فعاليت بيشترى مينمودند و چون دكتر مصدق در پاسخ نامه هيئت اجرائيه سازمانهاى اروپائى جبهه ملى كه به مناسبت فرار رسيدن عيد براى وى فرستاده شده بود به طور غير مستقيم از عمليات سران جبهه ملى انتقاد و احزاب را مورد حمايت قرار داده بود داريوش فروهر از اين فرصت حداكثر استفاده را براى كوبيدن جناح مخالف خويش نمود و به ارسال رونوشت نامه مزبور به شوراى مركزى جبهه ملى سر و صدائى در شورا ايجاد كرد و از طرفى مستقيما به وسيله نامه وضع كنونى جبهه ملى را براى دكتر مصدق تشريح و دكتر مصدق نيز در پاسخ نامه مزبور ضمن انتقاد از روش جبهه ملى يادآور شده بود كه اين آقايان (منظور اعضاء شورا) در شرايط فعلى نميتوانند كارى انجام دهند. وى پس از وصول پاسخ نامه مجددا آن را به همراه نامهاى كه شخصا تهيه نموده و در آن تقاضاى انحلال شورا و واگذارى كار به نيروها را كرده بود براى اعضاء شوراى مركزى و مسئولين سازمانهاى مختلف جبهه ملى ارسال نمود و همين امر باعث عميقتر شدن شكاف موجود بين دو جناح و سپس استعفاى سه نفر از اعضاء هيئت اجرائيه گرديد. ضمنا دكتر مصدق طى نامهاى از آيتاله سيد رضا زنجانى خواسته است كه براى بوجود آوردن تشكيلات جديد جبهه ملى طبق نظر فوق اقدام نمايد و داريوش فروهر نيز براى آنكه در اقدامات آيتاله زنجانى تسريع شده باشد چه شخصا و چه به وسيله عناصرى از جمله حسين رازى عضو حزب مردم ايران و هدايتاله متين دفترى ضمن تماس با وى او را تشويق به اقدام نموده ولى تاكنون اطلاعى مبنى بر اقدام در اين مورد از طرف آيتاله زنجانى و اصل نگرديده است. هدايتاله متين دفترى در اين جريانات همواره رل رابط را ايفاء نموده و در رسانيدن نامههاى فروهر به دكتر مصدق فعاليت زيادى مينمايد. ضمنا چون داريوش فروهر رهبر حزب ملت ايران ميباشد عناصر حزب مزبور عموما از نظريات وى پيروى ميكنند و شاپور بختيار نيز كه يكى از سران حزب ايران است عدهاى از افراد اين حزب از او جانبدارى مينمايند. عناصر حزب مردم ايران كه ميتوان حسين رازى را در رده بالاى اين حزب قرار داد بانيات جناح افراطى موافق ميباشند چنانكه در نشريه داخلى شماره 17 سه شنبه 15 / 2 / 43 حزب مزبور جهت استفاده تبليغاتى و براى كوبيدن جناح مخالف دو نامه دكتر محمد مصدق (يكى به هيئت اجرائيه سازمان اروپائى جبهه ملى و ديگرى به كميته سازمان دانشجويان جبهه ملى دانشگاه) را نيز درج كرده است و از طرفى نبايستى از نظر دور داشت كه افراد اين حزب از لحاظ ايدئولوژى (سوسياليست خداپرست) و داراى افكار نزديك به نهضت آزادى و روحانيون ميباشند. حسن ميرمحمد صادقى نيز كه طرفدارانى دارد و داراى افكار حاد ميباشد اصولاً دو جناح مزبور از لحاظ روش سياسى قبول ندارد و مرتبا صحبت از به وجود آوردن تشكيلات جديدى مينمايد ولى تاكنون اطلاعى حاكى از به موقع اجراء گذاردن افكار خود واصل نگرديده است. نظريه : براى خنثى نمودن عمليات و اقدامات جناح افراطى موارد مشروحه زير مورد پيشنهاد اين ساواك ميباشد. 1ـ با تقويت غير مستقيم جناح معتدل طورى عمل شود كه در صورت امكان به مبارزه با جناح افراطى ادامه دهند چه شك نيست با اين عمل وضع دو جناح متزلزل و تضعيف هر دو طرف حتمى است. 2ـ با قدرت كامل از هر گونه فعاليت و اقدام افراطيون به وسيله (دستگيرى ـ رخنه ـ تفرقه ـ بدنام كردن) جلوگيرى گردد و اصلح است كه اجراى ضربه قاطع وقتى بايد انجام شود كه مدارس تعطيل باشد و اين در صورتى است كه شرايط و اوضاع روز ايجاب نمايد. رئيس ساواك تهران مولوى بخش 312 ـ آقاى رحيمى گزارش ويژه مربوطه.... قرار گرفت... كلى جبهه ملى ضميمه شود 1ـ براساس طرحى كه در اين جلسه ارايه شده مقرر گرديد به اللهيار صالح در مورد تعيين نحوه فعاليتهاى جبهه ملى اختيارات كامل بدهند. صالح نيز سياست سكوت و آرامش را پيشنهاد كرد كه با مخالفت شركت كنندگان به ويژه دانشجويان روبرو شد. اما در عمل خط مشى مورد نظر صالح مورد اجرا قرار گرفت. براى اطلاع بيشتر به ضميمه ش 48 مراجعه شود. |