شماره : 813 / 20 الف تاریخ 20 / 1 / 1343 چند روز قبل آقاى دكتر مسعود حجازى عضو جبهه ملى در يك صحبت در مورد آزادى آقاى خمينى1 اظهار داشت علت آزادى خمينى را نميدانم ولى آزاد شدن او از نظر موقعيت سياسى خيلى به نفع جبهه ملى ميباشد آقاى خمينى هيچ نوع ارتباطى با جبهه ملى نداشت و ندارد ولى چون مردم كشور از نظر مذهبى تعصبى نسبت به ايشان دارند و علاقمندى نشان ميدهند لذا ما ميتوانيم با نزديكى به او اظهار علاقه مردم به نفع خود استفاده كنيم و مردم را بيشتر متشكل نمائيم. دكتر حجازى در مورد وضع جبهه و سكوت اخير اظهار نمود در گذشته ما برخورد عجيبى با دستگاه داشتيم بدين معنى كه دستگاه ما را تهديد ميكرد كه هركس تظاهر نمايد با نيروى دولت روبرو خواهد شد و ما هم عيلرغم آن نيرو به خيابانها مىآورديم در نتيجه لازم بود كه ما مسلحانه با قواى دولت روبرو شويم ولى چنين برنامهاى نداشتيم و نميتوانستيم داشته باشيم زيرا مردم از تظاهرات مسلحانه استقبال نميكردند و ما هم آن نيرو و قدرت را نداشتيم اكنون هم مردم انتظار دارند تظاهرات سابق ادامه يابد ولى آن راه از نظر تاكتيك اشتباه بود و كسانيكه آن راه را رفتند نتيجهاش را ديدند و اكنون در زندان ميباشند و مردم هم از آنها حمايت نكردند بدين جهت ما سكوت كرديم تا فكرى بيشترى در اين موارد بنمائيم در گذشته ما خيلى سعى كرديم رهبران جبهه ملى را معتقد به روش تشكيلاتى كنيم ولى نتوانستيم اما در اثر گذشت زمان توانستيم اين فكر رادر آنان به وجود آوريم و موفق شديم فعلاً شخصيتهائى كه از نظر سياسى مورد تنقيد عموم مردم و حتى جهانيان هستند از حزب ايران جدا كنيم. ما تشكيلات آينده را از افراد صددرصد مطمئن انتخاب خواهيم كرد و سازمانها را خيلى كوچك به وجود مىآوريم كه اگر افراد ناصالح در بين آنان وجود داشته باشد زودتر شناخته شوند و از افراد مطابق مسئوليتشان كار خواهيم خواست. گيرندگان : اداره كل سوم بخش 312 (2 نسخه) مراتب در بولتن اخبار روز 23 / 1 / 42 درج گرديد به پرونده 1050ك ضميمه و بايگانى شود 1ـ به دنبال سخنرانى حضرت امام خمينى در 13 خرداد 1342 كه در سخنان مبسوطى پاسخ اظهارات شاه در سفرش به قم را داد. صبح روز 15 خرداد امام دستگير شد و انعكاس خبر در ميان مردم منجر به برپايى تظاهرات گسترده خودجوشى در تهران و قم شد. جبهه ملى از اين فرصت ايجاد شده هم نتوانست استفاده كند و به جاى اقدام در جهت حركتهاى مردمى خود را كنار كشيد كه اين مسئله محبوبيت باقيمانده آنان در ميان بازاريان و مذهبيون را از بين برد. در اين ميان نهضت آزادى با اعتقاد به عنصر اسلام در مبارزات سياسى و اجتماعى ارتباط نزديكى با روحانيون داشت. نشريات و بيانيههاى نهضت آزادى پس از 15 خرداد، اين حركت با نام «قيام مقدس» در دفاع از مذهب و آزادى مورد ستايش قرار مىدهد و 15 خرداد در نمايش پايگاه اجتماعى روحانيون و «بت شكن كبير ـ آيتاللّه خمينى» معرفى مىكند تا آنجا كه مىنويسد «پيكار تاريخى و هيجانانگيز نيمه خرداد 42 تجسم درخشان آرمانى بود كه طى سالها مبارزه زير پرچم مقدس نهضت ملى ايران در دل مىپرورانديم». براى اطلاعات بيشتر به تاريخ شفاهى انقلاب اسلامى و زندگى نامه سياسى مهندس بازرگان نشر مركز تهران 74 مراجعه شود. |