موضوع : اظهار نظر مردم درباره اعدام طيب اعدام طيب حاجى رضايى و حاجى اسماعيل رضايى در تهران و پخش جريان اعدام آنها به وسيله روزنامههاى پرتيراژ مثل كيهان و اطلاعات در روزهاى اول باعث تفسيرهايى در بين مردم شد و هر يك از طبقات اجتماع به نوعى درباره واقعه مزبور و علت تيرباران نامبردگان اظهار نظر مىكردند آقاى محسن محسنيان در روز يك شنبه ساعت 2 بعدازظهر روبروى مغازه شيرينى فروشى طباطبائى كه از ايشان درباره موضوع سوال كردم گفتند حالا به همه مردم معلوم شد كه استعمار حتى به نوكران خود نيز رحم نمىكند و ايشان اظهار مىداشتند كه اصولاً دستگاه زمينه را طورى چيده بود كه از اول بازداشت طيب و دوستانش معلوم بود كه مىخواهند او را بكشند و بدين وسيله به ديگران نشان دهند كه تمرد و سرپيچى از اوامر ارباب حتى براى نزديكترين افراد به دستگاه مجازاتهاى سنگينى دارد و ايشان مىگفتند كه اگر به روزنامههاى كيهان و اطلاعات كه وقايع روزهاى 15 و 16 خرداد را نوشتهاند نظر سطحى بيندازيم به خوبى معلوم مىشود كه دولت از روز اول قصد داشته است طيب را محكوم به مرگ كند و او را مسبب اصلى واقعه قلمداد نمايد. اين كه مىگويند علت اصلى تيرباران طيب محاكمات او و حملاتش به دستگاه بوده است با توجه به آنچه رئيس سازمان امنيت در مصاحبه مطبوعاتى خود گفته است و اين كه از ساعت اول او را خاطى و توطئه چين معرفى كردند معلوم مىدارند كه دستگاه قصد داشته است بالاخره او و يا ديگرى را بلاگردان كارهاى خود بكند. آقاى على اكبر سرجمعى دانشجوى سال آخر دانشكده پزشكى كه صبح امروز ساعت 5 / 7 با ايشان در اول خيابان تهران ملاقات به عمل آمد مىگفتند گرچه طيب و امثال او جنايات بسيار كردهاند و عامل هزاران فساد بودهاند ولى بايد ديد همان كسانى كه امروز او را غارتگر و بلواچى معرفى مىكنند چرا در چند سال اخير به او پر و بال دادند و گذاشتند كه او به مردم اجحاف كند و يك مرد لات و چاقوكش چنين قدرتى پيدا كند كه بتواند به گفته خودشان شهرى را شلوغ كند و توپ و تانكها را از پادگانها به شهر بكشاند و بعلاوه با توجه مختصرى به مطالب روزنامههاى كيهان و اطلاعات كه دلايل محكوميت او را نوشته بودند هيچ گونه سندى جز شهادت چند نفر بارفروش ديده نمىشود كه دليلى بر محكوميت وى باشد ايشان مىگفتند كه افسوس كه ما تشكيلاتى نداريم و الا به خوبى مىتوانستيم از تيرباران شدن طيب نتيجه بگيريم كه دستگاه اصولاً چنين افرادى را براى يك چنين روزهايى مىخواهد و اگر يك بار از فرمان آنها سرباز بزنند به روزگار طيب دچار مىشوند. به طور كلى تمام تودههاى غيرتشكيلاتى مشهد معتقدند كه طيب به واسطه اين كه نگفته است كه من پول از خمينى گرفتهام اعدام شده است و حتى بعضىها اظهار نظر مىكنند كه ناخنهاى او را در زندان كشيدهاند و به او قول دادهاند كه اگر اقرار كند و بگويد كه خمينى به من پول داده است او را آزاد خواهند نمود و او چون حاضر نشده است چنين دروغى بگويد او را تيرباران كردهاند. عدهاى كه اهل هيأتهاى سينه زنى هستند مىگويند طيب همه ساله مانند عباس قصاب كه روزهاى 11 محرم در مشهد دسته به راه مىاندازد و امسال در مشهد دولت اجازه چنين كارى را به او نداده و مصادف با دستگيرى آقاى قمى گرديد در تهران دستهاى بزرگ به راه مىاندازد و امسال دسته او با جمعيتهايى كه مشغول تظاهرات بوده و عدهاى كه مأمور بودهاند در دسته او داخل شوند و مردم را به هيجان بياورند مصادف شده است و در نتيجه پاى او هم به مرگ كشيده شده است وافراد متعصب و مذهبى هم در اغلب محلهاى عقبافتاده تقريبا او و سرگذشت زندگى او را با حربن يزيد رياحى مقايسه مىكنند و مىگويند گرچه طيب يك عمر چاقوكشى و آدمكشى نمود ولى در آخر كار با طرفدارى از دين و در راه طرفدارى از حق كشته شده است. از نظر دانشجويانى كه من با آنها تماس گرفتهام مانند آقاى عباس اعظم كفشدارى و اسماعيل زاده و محمود جاودانى اصولاً وجود چنين باباشملهايى براى اجتماع مضر بوده و هست و منتهى دستگاه و دولت تا زمانى كه وجود آنها را براى كارهاى خود لازم مىداند و به وجود شان احتياج دارد و آنها هم حاضر به اطاعت هستند آنها را حفظ مىكند و به مجرد اين كه مشاهده كرد كارى از آنها ساخته نيست آنها را كنار مىگذارد ولى همه افراد طبقه روشنفكر روى اين اصل تكيه مىكنند كه كى طيب و امثال او را در اين مملكت تاكنون پرورش داده و تقويت نموده است. وقتى آقاى جاودانى اظهار مىداشت كه طيب در دادگاه موقعيكه از او سوال شده است كه شما پولهايى كه گرفتهايد بگوييد او گفته است كه من پولهايى را كه مىگوييد گرفتهام در 15 خرداد نبود بلكه در 28 مرداد بوده است و همانطورى كه مىگوييد قتل و غارت هم در همان روز بوده است. نه امروز و گويا طيب در طى محاكمات خود گفته بوده كه من روزانه 5هزار تومان درآمد داشتهام و ديگر احتياجى به اينكه از كسى پول بگيرم نداشته و ندارم و راجع به اينكه به نفرى 25ريال پول مىدادهام نيز دروغ است و اگر راست باشد اين فقر مالى و بدبختى مردم را نشان مىدهد كه حاضرند براى 25ريال خود را به كشتن بدهند. به طورى كه مىگويند طيب در موقعى كه حكم اعدام او در دادگاه دوم تأييد شده است اظهار داشته است كه من سى سال گفتم زنده باد شاه كسى به من چيزى نگفت ولى يك بار نگفتم زنده باد دين بلكه حاضر نشدم بروم و مدرسه فيضيه را غارت كنم محكوم به اعدام نمودند. بطور كلى مردم از مرگ طيب نه متأثرند و نه هيجانى دارند بلكه پيش خود حساب مىكنند كه هركس مختصر فعاليتى عليه دولت بكند هرچقدر عزيز و مقتدر باشد باز هم محكوم مىشود و اگر شما با افراد مختلف تماس بگيريد و از آنها سوال بكنيد در جواب شما مىگويند حالا كه به هيچ كس رحم نمىكنند و همه را بدون چون و چرا محكوم نموده و مىكشند و همه مردم عقيده دارند كه خفقان و تسلطى كه امروز دولت بر امور دارد در طى سالهاى اخير بى سابقه بوده است. |