سند نامه ::
 
برگه بازجویی از طیب
تاریخ 18 / 3 / 1343
برگ بازجويى از طيب فرزند حسين على شهرت حاجى رضايى
س: با تفهيم تبصره زير ماده 125 آيين دادرسى كيفرى هويت خودتان را بيان كنيد ج: تفهيم شد نامم طيب فرزند حسينعلى شهرت حاج رضايى 50 ساله شماره شناسنامه 16394 صادره از بخش 6 تهران شغل بارفروش ساكن بخش 6 خيابان خراسان كوچه داراى عيال و اولاد سواد دارم مذهب مسلمان
س: متعهد مى‏شويد هرچه سؤال مى‏شود حقيقت را بيان كنيد؟
ج: بله تعهد مى‏كنم
س: تاكنون از طرف‏مقامات كيفرى و قضايى بازداشت شده‏ايد يا خير
ج: دارم ولى مشمول مرور زمان شده است
س: به كدام يك از جمعيتهاى سياسى و باندهاى بستگى و يا همكارى داريد بطور كامل بيان كنيد.
ج: من طرفدار شاه هستم و به هيچ يك از جمعيتهاى بستگى ندارم
س: در اين چند روز عزادارى شما كجا بوديد و چه مى‏كرديد.
ج: روز شنبه شب تاسوعا دسته راه انداختم و روز تاسوعا روز يكشنبه شب قبل نيزانبار گندم روضه خوانى داشتم ديروز نيز دسته راه انداختم.
س: دسته‏اى كه راه انداخته‏ايد از چه طبقه بودند و چه مسيرها را طى كرديد و از چه ساعت شروع و خاتمه پيدا كرد.
ج: صبح روز قتل از انبار غله در خيابان رى ميدان شاه خيابان مولوى خيابان بوذرجمهرى گلوبندك خيام اعدام و محل اوّليه ساكنين جنوب شهر از كسبه ميدان بودند.
س: از چه ساعتى شروع شد و چه ساعتى خاتمه پيدا نمود.
ج: از ساعت 20 / 9 صبح روز قتل حركت كرديم و تا ساعت 16 همان روز در حركت بوديم
س: جمعيت در چه حد بود
ج: در حدود 20000 نفر بود كه از دو تكيه به هم ملحق شده بوديم
س: اين جمعيت را خودتان جمع آورى كرديد.
ج: جعيت را خودم دعوت كردم و همه ساله همين كارم است
س: معمولا در ايام محرم چند روز روضه خوانى داريد و از چه اشخاصى براى روضه دعوت كرديد. ج: 10 شب اول محرم را روضه خوانى در تكيه دارم واز شيخ باقر نهاوندى و چند نفر ديگر مداحان دعوت نمودم
س: در اين چند شب روضه خوانى فلسفى روضه خوانى داشته است يا خير
ج: به طور كلى فلسفى در مراسم عزادارى من شركت نكرده است و كلانترى از جريان اطلاع كامل دارد.
س: شيخ باقرنهاوندى كه در اين چند شب در مساجد سخنرانى نموده است اطلاع و آشنايى داريد؟
ج: من همه شب به باقر نهاوندى گفته‏ام كه فقط روضه خوانى كند ولى نامبرده در اين مدت چندين مرتبه از ورود جينيا لولوبرجيا اظهار تنفر نموده است
س: از مداحانى كه در اين چند شب در تكيه انبار گندم شركت داشته‏اند چه اشخاصى را مى‏شناسيد؟
ج: 1. سيدعلى مداح 2. شيخ اسمعيل 3. سيّد 4.گلپايگانى 5.آقاصالح
س: به طورى كه اطلاع رسيده شيخ باقر نهاوندى در شبهاى تاسوعا و عاشورا در تكيه انبار گندم مطالبى عليه دولت اظهار نموده و مردم بر عليه دولت تحريك نموده است. كه صبح روز عاشورا جمعيت شركت كننده از تكيه انبار گندم در تظاهرات چند روزه شركت و باعث اخلال نظم عمومى و حمله به قواى دولتى شده‏اند در اين مورد چه مى‏گويند
ج: شيخ باقر نهاوندى شب تاسوعا در تكيه شركت نكرد و شب قتل نيز در روى منبر عليه ورود جينيا سخنرانى نموده و در مورد شعبان جعفرى نيز اظهار نموده كه رفته است دست جينيا را بوسيده و يك قاليچه به نامبرده هديه داده و حاليه عزاداراى مى‏كند در اين خبر نيز سرهنگ نشاط افسر سازمان امنيت شركت داشته است.
س: قبول داريد كه اظهارات باقر نهاوندى كه بنا بر دعوت شما در تكيه انبار گندم سخنرانى كرده است باعث تحريك مردم شده و مناسب نبوده است و روز قتل1 نيز مردم را به طرف باشگاه جعفرى حمله و باعث خسارات جانى و مال شده‏اند و علاوه بر اين كه به دستور قواى انتظامى در مورد متفرق شدن توجهى ننموده‏اند به نيروهاى انتظامى حمله كرده كه نتيجه باعث قتل و غارت گرديده‏اند.
ج: من با نظر و موافقت كلانترى 6 به خاطر بازديد از دسته رمضان يخى از تكيه خارج شديم و جمعيت را خودم هدايت نمودم و با اين كه به من اطلاع رسيد كه عده‏اى قصد دارند در مسجد حاجى ابوالفتح تظاهر نمايد معذالك من با دستور كلانترى 6 و 15 مسير همه ساله خود را از بوذرجمهرى و دسته رمضان يخى را نيز در ميدان مولوى ديدم و جمعيت را ساعت 4 بعد ازظهر تكيه نهار دادم
س: چه اشخاصى از كسبه ميدان و خيابانهاى مولوى در تظاهرات چند روزه اخير شركت نمودند؟ و چه كسانى آنان را تحريك نموده‏اند مشخصات كامل آنان را بيان نماييد.
ج: من اطلاعى ندارم ولى به من خبر دادند عباس حسينى كار انبار غله بارفروشى دارد. حاجى شمشاد بارفروشى ميدان حاجى على توسلى بارفروش محمود ورقى محمد باقرى معروف به قمى حبيب قمى سيدعلى كاشى بارفروش ميدان انبار غله با ساكنين دولاب كه به ميدان سبزى دارد از ملحق و در تظاهرات شركت نمود
س: طبق اطلاع باقر نهاوندى در شب قبل در تكيه انبار گندم مطالبى عليه دولت اظهار و به جمعيت حاضر درتكيه اظهار داشته است كه شما بايد پرچم اسلام را حفظ كنيد و جمعيت را تحريك نمود كه در تظاهرات شركت و به نفع خمينى شعار بدهيد.
ج: در 10 شبى كه من عزادارى داشتم اين مطالب گفته نشد ولى در شب 11 محرم كه عزادارى مربوط به حاجى على نورى صاحب تكيه و بازرس ميدان بود نهاوندى اين اظهارات نموده و نورى تصميم داشته است كه فلسفى را نيز دعوت نمايد
س: شما در عزادارى حاجى على نورى شركت داشته‏ايد يا خير و اگر شركت داشته‏ايد چه مطالبى شنيديد و چه اشخاصى براى روضه خوانى دعوت داشته‏اند
ج: فقط يك شب عزادارى داشت كه از فرداى آن نيز اين تظاهرات صورت گرفت و من در اين عزادارى شركت نداشتم
س: چه اطلاعى از وضع تظاهرات و شركت حاجى على نورى در جمعيت‏هاى تظاهرات داريد ج: من هيچ گونه اطلاعى از عزادارى حاجى على نورى ندارم
س: محل سكونت حاجى على نورى را به طور مشخص بيان كنيد.
ج: ميدان انبار غله حاجى على نورى در خيابان اسمعيل بزاز كوچه صفر قصاب ساكن است
س: چه اشخاصى در آتش سوزى و تخريب پاسگاه جنوب دست داشته‏اند آيا شما در اين چند روزه با شعبان جعفرى تماس داشته‏ايد يا خير
ج: من خودم با شعبان جعفرى رفيقم (!!) و از 6 ماه قبل كه در عروسى دخترم دعوت داشت ديگر او را نديدم و حتى به عزادارى من نيز شركت نداشته است.
س: نظر كسبه ميدان به طور كل با اعلاميه‏هاى صادره از طرف خمينى و سايرين چيست؟ و شما چه اطلاعى از اين فرمان داريد آيا خود شما از اعلاميه‏هاى خمينى پيروى مى‏كنيد يا خير
ج: من اطلاعى از نظر همه ميدان ندارم و به طور كلى كسبه ميدان به اعلاميه‏هاى خمينى توجهى ندارند و خود من هم تمام زندگيم را در راه شاه دادم و در چند روز گذشته كه اعليحضرت همايون شاهنشاهى به شركت واحد تشريف‏فرما شدند من چندين نفر از كسبه مولوى و ميدان را جهت استقبال از شاه به شركت واحد آوردم و حتى دخترم دسته‏گلى به شاه تقديم داشت و چند روز پيش به شعبان جعفرى پيشنهاد نمودم كه اگر احتياجى به ميوه جهت تقديم به جمعيت دارد من حاضرم همه گونه همكارى و مساعدت بنمايم و من حتى اطلاع كامل دارم كه على رمضان يخى در اين تظاهرات شركت نداشته و من همچنين فدايى شاه بودم و هستم و حاضرم تمام زندگيم را در راه شاه بدهيم و اين مطالب را بدون ترسى و هراسى از هيچ كس بيان مى‏كنم و اصولاً از اين عمل چند روز محرم نيز نفرت دارم و من بدون اطلاع از سوابق باقر نهاوندى نامبرده را دعوت نموديم و كلانترى محلّ و سازمان امنيت نيز از جريان عزادارى و سخنرانى من اطلاع دارند و من شب قبل نيز به نهاوندى تلفن كرده بودم كه مطالبى عليه دولت نگويد و در تمام تظاهرات به نفع شاه شركت داشتم و مردم را به دادن رأى مثبت به مواد ششگانه پيشنهادى شاه دعوت نمودم و تاآنجا كه مقدور بوده است خدمت كردم
س: اظهارات خودتان چگونه گواهى مى‏كنيد
ج: امضا مى‏كنم



1ـ مرحوم شهيد حاج مهدى عراقى در رابطه با نقش مرحوم طيب در جريان عزادارى‏ها چنين مى‏گويد: مسأله محرم پيش آمد و نيروها براى محرم بسيج شد قرار شد كه حاج آقا(حضرت امام خمينى) يك دستور براى روحانيون و دستور ديگرى براى مداحها بدهد. دو دسته ديگر از مسجد حاج ابوالفتح حركت مى‏كرد
1- دسته طيب
2- دسته رمضان يخى فكر شد شايد دولت از آنها استفاده كند. نقشه كشيده شد كه با هر دو تماس حاصل شود با مسيح خان -برادر طيب- ملاقات شد به او گفته شد: منزل آقا بوديم صحبت طيب شد و گفتيم:« اين دسته‏اى كه ما مى‏خواهيم راه بيندازيم شايد طيب مزاحم شود» آقا گفت:«نه آنها علاقمند به اسلام هستند» توسط مسيح كه تلفن كرد به طيب ما بعد از ظهر نزد طيب رفتيم ماوقع را گفتيم طيب گفت: جريان عيد نيز مى‏خواستند از ما استفاده كنند قبول نكرديم و 100 تومان به پسرش -اصغر- داد كه عكس آقا (امام خمينى) را بخرد و در تكيه بزند. دهنوى - قيام خونين پانزده خرداد صفحه 182
1ـ بازجويى‏هاى مرحوم طيب‏نگاهى به بازجويى‏هاى مرحوم طيب نشان مى‏دهد كه آن مرحوم براى حفظ اسرار نهضت از ابتدا تا انتها تلاش كرده و تنها اطلاعاتى دست دوم به مأمورين شاه داده است به طور مثال از همان ابتدا اعلام نموده تمامى اين مسايل دروغ است و وى فردى شاه دوست است و پس از آن كه مأمورين امنيتى اين سخنان را نپذيرفته‏اند و مجبور به مواجهه با ديگر متهمان شده است، تنها اسامى كسانى را گفته كه كاملا مشهور بوده‏اند. امّا بطور مثال از شخصيتى چون مرحوم شهيد عراقى كه از اصلى‏ترين افراد شاخص براى برگزارى چنين تظاهرات بوده هيچ نامى به ميان نياورده است.