|
اميرعباس هويدا، نخستوزير سرّى اميرعباس هويدا تقريبا يك وسيله ايدهآل سياسى براى هدايت امور دولت ايران طبق اميال شاه است: چندان مستقل نيست، قادر است كارها را در حد معقولى خوب انجام دهد، بهعنوان يك واسطه برخلاف ساير ايرانيان فرد لايقى است، در رابطه با شكوائيههاى عمومى به تندى پاسخ مىدهد. او به طرحها و مشكلات اقتصادى ايران توجه زيادى مبذول مىدارد و در واقع از مهمترين وظايف وى هماهنگ كردن پيشرفت اقتصادى ايران است. هويدا در مورد مسائل سياست خارجى بخصوص مذاكرات نفتى بسيار مطلع است، ليكن در مورد مسائل نظامى مطلب چندانى نمىداند. او توانسته است بدون ايجاد مزاحمت و دردسر براى شاه، يك نقش نيمه مستقل و چهره عمومى براى خود دست و پا كند. هويدا در بروكسل و پاريس تحصيل كرده و مشاغل دولتى خود را در پاريس، بن، ژنو، آنكارا و در خدمت وزارت امورخارجه شروع نموده است. او در ايجاد حزب ايران نوين تأثير بسيارى داشت (ابتدا بهعنوان معاون دبيركل و پس از آن به صورت رهبر حزب ايفاء نقش كرده است و مىكند). هويدا به طور كلى نسبت به آمريكا نظر خوبى دارد، ملىگرايى وى در حد معقولى است، علاوه بر روابطى كه با ايالات متحده دارد اهميت قابل ملاحظهاى براى توسعه روابط با غرب قائل است. هر چند در فرانسه تحصيل كرده است، ولى از فرانسه نيز چندان طرفدارى نمىكند. از نظر ما سفر وى به آمريكا در دسامبر 1978 موفقيت چشمگيرى بود و سبب شد كه تحسين وى در رابطه با گسترش روابط با آمريكا به ميزان قابل ملاحظهاى افزايش يابد. وى قرار بود در اوايل ژانويه 1972 به آمريكا سفر كند و در دومين كنفرانس سرمايهگذارى ايران (كه اولين آن در مى 1970 در تهران برگزار شده بود) شركت جويد، ليكن در آخرين لحظات برنامه اين سفر لغو گرديد. احتمالاً يكى از علل لغو اين برنامه، عدم توانايى واشنگتن در تعيين وقت ملاقات حتمى با رئيس جمهور آمريكا بوده است. هويدا چندان هم از كجرويهاى معمول مبرا نيست، ليكن بطور كلى رك و راست و بى پرده سخن مىگويد و گاهى در رابطه با بعضى موارد مطروحه توسط ما نيز اقداماتى انجام داده است. او به خاطر حساسيت شاه، از درگير شدن بيش از حد در مسائل نظامى طفره مىرود. او تاكنون به مدت هفت سال نخستوزير بوده است. مدت طولانى صدارت وى و محبوبيت نسبى كه كسب كرده است، جايگزينى نسبتا زودرس وى را موجب خواهد شد و شايعات مستمر و گاه به گاه مؤيد صحت اين مطلب مىباشد. يكى از دلايل بقاى وى در مصدر صدارت، احتمالاً به نظر مىرسد مشكلاتى باشد كه شاه در يافتن نخستوزير ديگرى كه مانند وى با مقاصد شاه هماهنگ باشد، مواجه است. هويداى 53 ساله و متأهل، خوشبخت به حساب مىآمد تا اين كه در سال گذشته بدون سروصدا همسرش را طلاق داد. تا آنجا كه مىدانيم، همسرش به اين دليل كه كار ادارى بيشترين مقدار وقت آنها را به خود اختصاص داده بود، از وى طلاق گرفته است. هويدا به زبان انگليسى به خوبى صحبت مىكند، ولى صحبت كردن به زبان فرانسه برايش راحتتر است. برادرش يك ديپلمات و مؤلف نسبتا مشهورى است و از سپتامبر 1971 نماينده دائمى ايران در سازمان ملل بوده است. مى 1972 ـ ارديبهشت 1351 از مجموعه اسناد بدست آمده از لانه جاسوسي در تهران – كتاب هشتم |