سند نامه ::
 
میرفندرسکی، آگاه از روابط ایران و شوروی

تاريخ: 20 مى 1957 ـ 30 / 2 / 36 خيلى محرمانه
از: سفارت آمريكا، تهران 1065 به: وزارت امورخارجه، واشنگتن
موضوع: گفتگو با رئيس اداره اروپاى شرقى وزارت خارجه
در 14 مى مأمور گزارشگر مذاكره‏اى با آقاى احمد ميرفندرسكى، رئيس موقت اداره امور حقوقى و پيمانها در وزارت امورخارجه كه در حال حاضر و در غياب جناب آقاى اسمعيل مجدى، رئيس موقت اداره دوم سياسى (امور اروپاى شرقى) نيز مى‏باشد، به عمل آورده است. آقاى ميرفندرسكى در سفارت ايران در مسكو خدمت نموده است و به روانى روسى صحبت مى‏كند و معمولاً از روابط ايران با اتحاد جماهير شوروى به خوبى آگاه است. مسئوليت‏هاى معمولى وى در اداره امور حقوقى و پيمانها، او را در ارتباط با تحولات مذاكرات جارى ايران ـ شوروى در موضوعات مختلف قرار داده است.
آقاى ميرفندرسكى، خيلى خوب از فعاليت‏هاى دوستانه جارى شوروى در ايران آگاه است. او براى مثال، تلاشهاى انجام شده توسط ديپلمات‏هاى روسى براى گسترش تماس‏هايشان در وزارت امورخارجه را مطرح نمود. در گذشته اين تماس‏ها تقريبا منحصر به اداره دوم سياسى و در موارد بسيار استثنايى و نادر با اداره تشريفات بوده است. او گفت كه اكنون كوشش‏هاى آشكار و فشرده‏اى براى تغيير دادن اين وضع در حال انجام است. يك مورد در اين‏باره اين بود كه آقاى نيكلاى آفانازويچ كوزنتسف، وابسته در سفارت شوروى، با او در منزلش تماس گرفته است، و با يك آلبوم عكس از مناظر اتحاد شوروى به صورت هديه به ديدن وى رفته است. (آقاى ميرفندرسكى يك بطرى ودكا نيز در نوروز دريافت داشته كه به خيلى از مأمورين ايرانى داده شده است.) كوزنتسف در گسترش اين دوستى چنان دست ميرفندرسكى را فشرده بود كه وى گفت، نزديك بود آن را بشكند.
مانند بسيارى از ايرانيانى كه مأمور گزارشگر با آنها مذاكره نموده است، ميرفندرسكى فعاليت‏هاى دوستى اتحاد جماهير شوروى را جدّى نگرفته است. او آن را جريانى نشأت گرفته از احساس تنهايى روسيه متعاقب اتفاقات مجارستان و يك علاقه متقابل در احساس وجود داشتن آنها مى‏داند. او گفت كه در مذاكرات جارى اقتصادى با ايران روسها خيلى بيشتر علاقمند بودند كه نمايندگانشان مورد توجه قرار گيرند تا اين كه به يك نتايج محكم و قطعى برسند. او اظهار داشت، به‏گونه‏اى برخلاف آنچه از قبل گفته شده است، در وراء پيشنهادات اقتصادى شوروى، انگيزه‏هاى سياسى وجود دارند.

اظهارنظر:
اگر آقاى ميرفندرسكى واقعا معتقد است كه انگيزه اصلى روسيه از اعزام گروههاى متعدد به ايران
بيشتر براى اين است كه حضور آنها احساس شود، او كمى خوش باور است. از سوى سفير فيليپ كلاك دبيراول سفارت