سند نامه ::
 
دیدار شهردار تهران با مامور سیاسی سفارت آمریکا
محرمانه

از : سفارت آمريكا تهرانتاريخ : 13 ژوئن 1979 ـ 24 خرداد 1358
به : وزير امور خارجه واشنگتن، دى. سى
گزارشگر : استمپل
موضوع : ملاقات با توسلى شهردار تهران
1ـ تمامى متن محرمانه است.
2ـ خلاصه: توسلى گفت دستگاه ادارى انقلاب دچار كمبود پول و عدم انضباط كارگران است. او
اصرار ورزيد كه انقلاب ايران را درك كنيم. پايان خلاصه.
3ـ توسلى شهردار تهران از استمپل مأمور سياسى سفارت تقاضا كرد كه در دفتر او به او سر بزند.
استمپل، توسلى را از ماه دسامبر گذشته نديده بود و شهردار با گرمى به عنوان يك دوست قديمى از او
استقبال كرد. پس از بحث مختصرى درباره موفقيتهاى انقلاب اسلامى، توسلى (كه خوش مشربى بيشترى
نسبت به گذشته از آنچه مأمور سياسى سفارت ديده بود نشان مى‏داد) گفت اداره كردن «تهران انقلابى» نوع
كارى نبود كه او انتظار آن را داشت. همان مسائلى كه گريبانگير حكومت ملى است، گريبانگير شهردارى
نيز هست يعنى كمبود پول و بى‏انضباطى نيروى كار، مأمور سياسى اظهار نظر كرد كه خدمات (عمومى) در
تهران با توجه به اوضاع انقلابى به سرعت به وضع عادى بازگشته است. توسلى در پاسخ گفت «بلى ولى
نمى‏دانيد چند بار من ناگزيرم با كارگران صحبت كنم تا آنها مشكلات ما را درك بكنند». او گفت مسئله
متروى تهران در دست بررسى است و قراردادها بسيار يك جانبه به نظر مى‏رسد و اين نوع كارها وقت
زيادى را جذب مى‏كند. شهردار پذيرفت كه او «روزانه لااقل بيست و سه ساعت كار مى‏كند» و اغلب
اواخر شب نيز به نيز به او تلفن مى‏زنند.
4ـ توسلى گفت او مى‏خواهد تقاضا كند كه در آمريكا درباره انقلاب اسلامى درك بهترى نشان داده
شود. او گفت ايالات متحده «بايد طورى رفتار كند تا روابط بين دو كشور ما حفظ شود». مأمور سياسى در
پاسخ با لحن صريح دوستانه‏اى گفت كه اين پيشنهاد به هر دو مربوط مى‏شود. به دنبال آن بحث‏هاى
مختصرى درباره مشكلاتى كه دو كشور را در نتيجه تحولات اوضاع اخير گرفتار خود كرده است،
درگرفت. توسلى خواستار شد كه در مورد قراردادهايى، شامل موارد مربوط به فسخ آنها و مساعدت يا
حمل گندم و يك روش استقبال كننده درباره لوازم يدكى، درك و تفاهم نشان داده شود. مأمور سياسى
گفت روش ايالات متحده به احتمال قوى منعكس كننده روش دولت موقت ايران و خمينى خواهد بود و به
صراحت گفت كه اظهار نظرهاى مقامات ارشد چندان اطمينان دهنده يا كمك‏كننده نيست. توسلى
پذيرفت كه بعضى از اظهارات بسيار افراطى است، ولى در ضمن خاطرنشان ساخت كه حكومت ايالات
متحده بايد دست از تبليغات ضداسلامى در جرايد آمريكا بردارد. مأمور سياسى گفت مأموران شاه يك
سال قبل همين نكته را يادآور شدند و كمكى خواهد بود اگر ايرانيان بيشترى ماهيت مطبوعات آزاد
ايالات متحده را درك كنند. مأمور سياسى گفت چيزهايى هست كه دولت موقت ايران و خمينى انجام
مى‏دهند و اين چيزها برخلاف ارزشهاى ما است، مانند اعدام انقلابى و سركوبى زنان. حكومت موقت
ايران بايد در انتظار پوشش نامساعد مطبوعاتى اين مطالب باشد و در اين باره كسى كارى از دستش
برنمى‏آيد. مأمور سياسى پيشنهاد كرد كه نهضت اسلامى بايد با آشكار كردن جنبه‏هاى مثبت خود كار
بهترى را انجام دهد و توسلى بلافاصله با آن موافقت كرد.
5 ـ در پايان بحث توسلى از لزوم محاكمات انقلابى دفاع كرد، ولى گفت اين محاكمات خوب صورت
نمى‏گيرد، او اين امر را به سرعت پيروزى انقلاب و كمبود در تداركات قضايى نسبت داد. ضمن يك اظهار
نظر جنبى او گفت براى نهضت اسلامى «غيرممكن» است اين گونه محاكمات را به كارمندان وزارت
دادگسترى واگذار كند، زيرا اين كارمندان همگى «نوكران شاه» بوده‏اند. (اظهار نظر: توسلى يك عضو
دست چپى نهضت اسلامى است ولى اظهارات او منعكس كننده روحيه «ما برادران» بيشتر انقلابيون متعهد
اسلامى و آمادگى آنها به محو كردن آنهايى است كه به هر ترتيبى كه باشد براى رژيم سابق كار مى‏كرده‏اند).
مأمور سياسى نام جانشين خود را به توسلى داد و شهردار از انديشه ملاقات گاه‏به‏گاه با مقام آمريكايى
زحمتى به خود راه نداد.
ناس

از اسناد بدست امده از لانه جاسوسی امریکا - کتاب دوم