|
اسداللّه علم، بهعنوان وزير دربار از تمام مقامات ديگر به شاه نزديكتر است. ما عموما او را مرد شماره دو ايران و بالاتر از رقيب سياسى وى، يعنى هويدا، نخستوزير ايران، قلمداد مىكنيم. او از نخستوزير سابق (1964 ـ 1962) و از قديمالايام يكى از معتمدان نزديك شاه بوده است. مشهور است كه وى تا حد بسيار زيادى در جريانهاى محافل اقتصادى و تجارى ايران دست دارد. به سهولت قابل دسترسى مىباشد و غالبا مشتاق است كه سودمند واقع شود. عليرغم اين كه علم مدتهاى مديد بهعنوان فردى اصولاً طرفدار انگليس شناخته شده بود، ولى به نقل از وى گفته مىشود كه از چند سال قبل به اين نتيجه رسيده است كه آينده ايران در گرو روابط نزديك با ايالات متحده مىباشد، ما تصور مىكنيم كه اين مطلب بهطور اساسى درست باشد. سفراى سابق وى را معتبرترين كانال براى تماس غيرمستقيم با شاه مىدانستند. به نظر مىرسد وى ديدگاههاى امريكا را به نحو مطلوبى درك مىكند و احتمالاً در بيان اين ديدگاهها و نظرات معتدل خود براى شاه و به همين ترتيب در انعكاس عقايد شاه در مورد مسائل مهم مورد علاقه مفيد مىباشد. علم كار راهاندازى است كه تقريبا تمامى اطلاعات واصله يا حاصله از شاه را به صورتى دقيق و موثق زير نظر دارد. با اين وجود وى در مسائل نظامى اطلاعات خاصى ندارد. گهگاه نسبت به شغل خود اظهار دلتنگى و خستگى مفرط مىكند. اما واقعا معتقديم كه از قدرت لذت مىبرد و بين خودش و هويدا، مجادله محتاطانهاى در جريان است. علم از اين حقيقت كه قوانين فعلى به وى اجازه مىدهند روابط نسبتا منظمى با نمايندگان ارشد ديپلماتيك در تهران داشته باشد، كاملاً خوشحال است. علم 45 سال دارد و عضو يك خانواده ثروتمند بلوچستان مىباشد. علم با دختر يك زميندار ثروتمند شيرازى ازدواج كرده است و دو دختر دارد، وى در رشته اقتصادى دانشگاه آكسفورد تحصيل كرده است و انگليسى را به روانى تكلم مىكند. مى 1972 ـ ارديبهشت 1351 از مجموعه اسناد بدست آمده از لانه جاسوسي در تهران – كتاب هشتم |