سند نامه ::
 
آيت الله گلپايگاني : روحانيت بايد مستقل باشد
موضوع : سخنرانى آيت‏اله گلپايگانى پيرو : 3302 / 21 ـ 6 / 8 / 49

از : 21 تاریخ 6 / 8 / 49
به : 316 شماره : 34139 / 21
ساعت 0930 روز 5 / 8 / 49 آيت‏اله گلپايگانى طبق معمول بمناسبت تعطيل شدن درسهاى حوزه بعلت فرارسيدن ماه مبارك رمضان در مسجد اعظم در پايان درس سخنرانى و اظهار داشت كه حوزه علميه قم با وجوديكه از تأسيس آن مدت 50 سال بيشتر نميگذرد ترقى شايانى نموده در بدو تأسيس حوزه با مشكلاتى روبرو شد حوزه در وقتى تشكيل شد كه دشمنان خارج و داخل ميخواستند دين را از بين ببرند در عين حال روحانيت اينقدر مزاحم نداشت و مملكت ايران مثل حالا مورد حمله بيگانگان قرار نميگرفت. عده‏اى از ممالك بزرگ صرفا ميگويند خدا نيست و باينهم قناعت نميكنند بلكه در فكر ريشه‏كن ساختن اساس خداپرستى هستند و به هيچ پيامبرى معتقد نيستند مانند دنياى كمونيست. و براى تحميل اعتقاد خود از هر امكانى استفاده ميكنند اينها با اهل خدا مخالفت دارند دسته ديگر با پيغمبر اسلام مخالفند مانند يهوديان و مسيحيان. همچنين خود مسلمين به دسته‏هاى ديگر تقسيم شده‏اند و تازه فرقه شيعه خودشان به دستجات مختلف قسمت شده. روى اين زمينه دشمن روحانيت در وضع فعلى زياد است بعلاوه وسايل براى از بين [بردن] اينها زياد شده كه قسمت اعظم آن از كفار و از مسلمانان غير متوجه است. اگر نظر امام زمان روى حوزه علميه نبود نميبايست اين حوزه منعقد باشد و روزبروز بهتر شود با اينكه ميديديم بزرگانى از دست ميرفتند و هيچكس معتقد نبود كه اين حوزه بتواند در قم بماند ولى دست غيبى بود بعد از حاج شيخ عبدالكريم همه خيال ميكردند كه حوزه از بين رفت ولى بهتر شد بعد از فوت آيت‏اله بروجردى بيشتر از اين مطلب حس ميشد ولى آقايان ميبينند كه حالا قريب ده سال از فوت ايشان ميگذرد و با اينكه اينقدر صدمات لطمات به حوزه علميه در اين چند سال اخير وارد شده و ميشود ليكن خدا بشما يارى كرده و توجه همه بلاد ايران و ممالك ديگر بحوزه قم بيشتر شده اكنون از لبنان، عراق، پاكستان، تركيه، آفريقا و از ممالك ديگر در قم طلبه داريم بايد ما شكر كنيم با اينهمه محظورات خدا ما را حفظ كرده و من بنوبه خود از همه طلاب تشكر ميكنم كه بعد از فوت آقاى بروجردى چند سال است كه محصلين مورد صدمات قرار گرفته‏اند ليكن با استقامت روى پاى خود ايستاده‏اند الحمدلله1 نظم خاصى هم پيدا كرده‏اند، با اينكه ما را متهم كرده بودند كه اين طلاب از ترس سربازى و نظام وظيفه فرار كرده و در قم جمع شده‏اند و ما بايستى اينها را امتحان كنيم ليكن طلاب امتحان آنها را قبول نكردند و دو سال است كه طلاب را بسربازى ميبرند و در عين حال تعداد طلاب روزبروز زيادتر ميشود و طلبه‏هائيكه بسربازى رفته‏اند و در آنجا هم كاملاً خدمت بدين ميكند حتى يكى از آنها نوشته بود در اينجا مسجدى درست كرده‏ام حالا كه شما به امتحان خودمان حاضر شديد و به فرهنگ امتحان نداديد فهميدند كه از ترس سربازى نيست انصاف نيست ما در اختيار فرهنگ فعلى قرار بگيريم، زيرا وضع فرهنگ امروز تأسف‏آور است بيشتر قوانين فرهنگ با دين مخالف است و سازش با دين ندارد داد مردم از فساد عمل ناشايسته آنها بلند شده حالا ما برويم تحت قانون آنها روحانيت بايد مستقل باشد. ميگفتند كه طلاب درس صحيح نميخوانند لذا ما هم امتحان كرديم امتحان بسيار مشكل. حالا دو سال است كه بسربازى رفته‏ايد چطور شده؟ تعداد طلاب از سابق بيشتر شده اگر واقعا ميخواهند در حق ما احسان كنند راستى ميخواهند روحانيت را حفظ كنند مدرسين علما و اساتيد حوزه را تبعيد نكنند و آزار و اذيت ندهند قريب يكسال است آقاى صافى ما را برده‏اند ولى در موقع محاكمه دليلى بر تبعيد ندارند واميمانند. چه ميگويند، ميگويند اين شخص از حقوق اسلام و شرع دفاع كرده است حرف زده است به غير از اين به چه بهانه‏اى او را محاكمه ميكنند و جرمش غير از حق‏گويى چيز ديگرى نيست درباره آزادى آقاى صافى گفته‏اند كه اگر اين را آزاد كنيد اين از همان شيخ‏ها است كه هميشه از خلاف شرع جلوگيرى ميكنند. وليكن ما دست از كار خود برنميداريم حالا كه خدا بما تفضل كرده در اين زمان سخت مانند جنگ اُحد است زيرا دشمن از هر طرف ما را محاصره كرده لكن كليه بلاد شيعه بما توجه كرده لذا وظيفه ما سنگينتر شده فعلاً از ما مبلغ ميخواهند ولى ما صد يك آنرا نداريم تنها ايران خودمان پنجاه هزار آبادى دارد و هر آبادى يكنفر مبلغ ميخواهد پس ما با پنج هزار نفر چه كنيم. وظيفه ما اين است كه طلبه عالم تربيت كنيم بحمدالله امتحان اخير محصلين حوزه را بسيار تشويق كرده بعد از ماه رمضان از همه مدرسين حوزه دعوت ميكنيم از شاگردان خودشان يك امتحان ورودى و يك امتحان در ضمن تحصيل بعمل آورند بطوريكه خودم اينكار را ميكنم همچنين طلاب بايد علوم محتاج‏اليه را ياد بگيرند حالا در همه جا مدارس فرهنگى وجود دارد
بايد آقايان خودشان را در پاسخ آنها آماده كنند با علوم جديد مانند رياضى، جغرافى و غيره كار نداريم چون حرفه اصلى ما نيست علاوه از همه بايد مسئله تهذيب اخلاق بيشتر مورد توجه قرار بگيرد بايد همه رفقا جديت كنند اختصاص بمن و شما ندارد مطلب ديگر تهذيب نفس است. اخيرا عده‏اى از جوانان ديپلمه آمده‏اند طلبه شده‏اند اگر اينها در جاهاى ديگر بودند منافع و شغل بزرگى را داشتند به بعضى از طلاب بدون تصديق و مدرك دولت شغلى ميداد تا بانها همكارى كنند فقط ميگفتند شما ملبس بلباس روحانيت باشيد چيز ديگر لازم نيست حتى ششم ابتدائى هم نميخواستند. حالا كه شما از همه اينها دست برداشته‏ايد در فكر اصلاح خودتان باشيد اگر خودمان را اصلاح نكنيم نميتوانيم ديگران را اصلاح كنيم.
نظريه شنبه : نظرى ندارد.
نظريه يكشنبه : مفاد گزارش صحيح است گلپايگانى در اين سخنرانى به دو موضوع تكيه كرده يكى مسئله امتحان طلاب كه بدستور وى طلاب سربازى رفته و حاضر بامتحان دادن نشدند و باصطلاح در مقابل دولت ايستادگى نمودند و ديگرى موضوع صافى و بيگناهى وى. شراره
نظريه سه‏شنبه : مفاد گزارش صحيح و گلپايگانى پس از سخنرانى شريعتمدارى بمسئله سربازى طلاب اشاره مى‏كند و ميگويد دستور دادم كه طلاب بسربازى بروند ولى امتحانى ندهند و هدفش از اظهار اين مطلب اين بود كه در مقابل گفتار شريعتمدارى كه در زمينه سربازى طلاب اظهار كرده من درست كرده‏ام مقابله‏اى كرده باشد. شرربار
نظريه 21 ه: نظريه يكشنبه مورد تاييد است.
محترما خلاصه اين خبر قبلاً تلگرافى واصل و در بولتن جارى درج شده است. 14 / 8
9296 بايگانى شود. 18 / 8

1ـ اصل : الحمدوللّه‏.