سند نامه ::
 
تلگرافات آیت الله محمدرضا گلپایگانی
موضوع : پخش اعلاميه

شماره : 41 / 10814 / 15 ب 2 تاریخ 3 / 9 / 41
گيرنده : مديريت كل اداره سوم
فرستنده : ساواك خوزستان

بدين وسيله يك فقره رونوشت تلگرافات آقاى محمدرضا الموسوى گلپايگانى كه در ايستگاه بالارود به وسيله دو نفر از طلاب حوزه علميه قم پخش گرديده بوده به پيوست تقديم مى‏گردد.

رئيس ساواك استان خوزستان ـ م. خاورى

رونوشت نامه پيروى ضميمه گشت به پرونده آقاى محمدرضا الموسوى گلپايگانى ضميمه شود ـ كيانى 11 / 9 / 41
فعلاً اقدامى ندارد دادگر ـ 22 / 9 / 41
---------------------------------------------------------------------------

در تاريخ 16 / 8 / 1341 راجع به تصويبنامه انجمنهاى ايالتى و ولايتى كه مخالف دين مبين اسلام و قانون اساسى مى‏باشد

بسم اللّه‏الرحمن الرحيم

جناب آقاى نخست وزير
اين دومين تلگراف است كه در موضوع تصويبنامه اخير راجع به انجمنهاى ايالتى و ولايتى1 از طرف حقير به جنابعالى مخابره مى‏شود بسيار باعث تأسف است كه دولت در مقام تدارك اشتباه خود بر نيامده، و در اعلام الغاء آن تأخير و مسامحه نموده است. آقاى نخست وزير! شما اگر به بقاء اين مملكت و مصالح عاليه آن علاقه داريد بايد بدانيد، كه به اتكاء قدرت شخصى جعل قانون و مقررات آن هم بر خلاف قوانين مقدسه اسلامى غيرقابل اغماض و سبب تزلزل اركان استقلال مملكت است و بعد از اين همه تذكرات و تلگرافات علماء اعلام و طبقات مختلف شهرستانها هرگونه مسئوليتى متوجه شخص جنابعالى خواهد بود.
آقاى نخست‏وزير! جنابعالى تذكر مى‏دهم در دنياى امروز اين وضع كه چند نفر خود را صاحب اختيار و حاكم بر مقدرات بيست ميليون مردم بشمارند و براى آنها قوانين و تصويبنامه خلق الساعه جعل نمايند، مطابق هر مبنى و قاعده و منطق، و از نظر تمام ملل متمدن جهان غير صحيح، و تحميل، و بى‏احترامى به عقايد و حقوق افراد است.
در اين مملكت ثابت‏تر از ايمان و ديانت و علاقه مردم به سنن اسلامى اصل نيست، اگر به اين اصل تجاوز شود و به تذكرات جامعه روحانيت و مسلمين اعتنا نگردد، حافظ و نگهبانى براى اصول ديگر قانون اساسى باقى نخواهد ماند. دولت جنابعالى چه تصويبنامه را لغو نمايد، و چه ننمايد؛ خود به خود آن تصويبنامه از نظر ملت مسلمان ملغى است. اگر كسانى تصور نمايند كه ممكن است با قدرت ارتش قوانين خلاف شرع مقدس را بر مردم مسلمان ايران تحميل نمايند سخت در اشتباهند، زير اكثريت قريب به اتفاق افسران و افراد ارتش شهربانى و ژاندارمرى مسلمان، و به اصول اسلامى و استقلال مملكت علاقمند بوده و هستند.
آقاى علم! از افكار و احساسات عمومى احترام كنيد، به جاى اصرار در اين گونه مطالب به فكر ثبات وضع مملكت و درمان دردهاى جامعه و اصلاحات از طرق مشروعه و قانونى باشيد. چه من و چه شما، دير يا زود، از اين جهان خواهيم رفت، و اين مقامات و قدرتها فانى مى‏شود ولى دين مبين اسلام و ملت مسلمان و مملكت ايران بايد باقى بماند و با عنايات الهيه و توجهات حضرت ولى عصر ارواح‏العالمين له الفداء باقى خواهد ماند. كارى كنيد كه در پيشگاه عدل خداوند متعال مسئول نباشيد. روحانيت جز خيرخواهى و بيان مصلحت و انجام تكاليف شرعى مقصدى ندارد همه روزه از شهرستانها و نقاط مختلفه مملكت تلگرافات و طومارهاى2 اعتراض راجع به اين تصويبنامه از مردم مسلمان و علاقمند مى‏رسد و مطالبه جواب مى‏نمايند و متحيريم كه در جواب آن‏ها چه بگويم. و لاحول ولا قوة الا باللّه‏ العلى العظيم
نهم جمادى الثانيه 1382
محمدرضا الموسوى الگلپايگانى


******
1ـ به دنبال مصوبه «انجمنهاى ايالتى و ولايتى» كه دولت سعى كرده بود در آن مصوبه قيد «اسلام» را از شرائط انتخاب‏كنندگان و انتخاب شوندگان حذف و به جاى تحليف و قسم خوردن به «قرآن مجيد» قسم به «كتاب آسمانى» را قيد كرده بود، و شرط ذكوريت را كه در قانون اساسى به آن تصريح شده بود، نيز حذف و به جاى آن شرط جديد «باسواد» جايگزين شده بود، گرچه ظاهر اين تغيير و تجديد نشان دهنده نوعى توسعه نگرى و رفرمى است، كه در پرتو آن به «زنان» حق رأى و دخالت در سرنوشت اجتماعى را مى‏داد با اين وصف، موضوع تصويبنامه را نمى‏توان منحصر به آنها ديد، بديهى ست كه اهداف ديگرى را نيز تعقيب مى‏كرد، به كلام ديگر، منظور شاه آن نبود كه حق تضييع شده بانوان را به آنها بازگرداند، بلكه اين عمل سياسى در حقيقت پوششى بود براى خارج كردن حاكميت مذهب رسمى «اسلام» از صحنه مقررات اجتماعى و اجرائى كشور، و به دنبال آن خلع سلاح كردن و منزوى نمودن روحانيون و علماء اسلام را، از دخالت در سياست و سرنوشت امت اسلام بود. پى آمد سياسى «تصويب نامه» شاه، علاوه بر آنكه دست علما را، از اجراء احكام اسلام در جامعه كوتاه مى‏نمود، در عين حال اين مجال را به شاه و هيئت حاكمه او مى‏داد، كه هيمنه قدرت ظاهرى خود را، از مراقبت و نظارت «و امر به معروف و نهى از منكر» قاطع علماء اسلام، در امان نگاه دارد. شاه با حذف كلمه «اسلام» از شرائط انتخاب كنندگان و انتخاب شوندگان، زمينه‏اى را مى‏خواست فراهم كند، كه با فرو ريختن ديوار مستحكم اسلام، راه را براى به قدرت رساندن بيگانگان از اسلام و ساير فرق و بويژه فرقه ضالّه بهائيت، فراهم نمايد، بى‏شك مكمل سياستهاى ضد دينى شاه چيزى جز حذف تحليف به «قرآن مجيد» نمى‏توانست باشد، او با اين تغيير نه تنها راه را براى معتقدين به كتب آسمانى (يهودى، زردشتى، مسيحى) باز مى‏كرد، بلكه فرقه ضاله بهائيت بدون هيچ منع قانونى مى‏توانستند، در مقدّرات كشور مسلمان و امت اسلام، نقش ايفاء نمايند. با توجه به فرآيندهاى فوق، و به دنبال انتشار خبر تصويبنامه در جرايد، از طرف علماء و روحانيون حوزه علميه قم، و ساير شهرستانهاى ايران و حوزه علميه نجف اشرف مخالفت‏هاى بى‏سابقه‏اى آغاز شد، روحانيون و در صدر آنها مراجع تقليد، خصوصا امام خمينى (ره) اقدامات فورى و لازم خود را به طور قاطع عليه تصويبنامه شاه آغاز كردند، اولين جلسه را در منزل آيت‏اللّه‏ حاج آقا مرتضى حائرى(ره) تشكيل دادند، در اين جلسه آيت‏اللّه‏ العظمى امام خمينى(ره) دورنما و هدف رژيم را از عنوان نمودن چنين تصويبنامه‏اى بيان داشتند، و در پى اين نشست، جلسه ديگرى با شركت تعداد بيشترى از علماء از جمله، آيت‏اللّه‏ مرعشى نجفى، آيت‏اللّه‏ سيد محمد موسوى (داماد)، آيت‏اللّه‏ احمد زنجانى، آيت‏اللّه‏ شيخ عبدالبنى عراقى، آيت‏اللّه‏ شيخ هاشم آملى، و آيت‏اللّه‏ حاج آقا مرتضى حائرى يزدى، تشكيل و بعد از بحث و تبادل نظر، تصميمات زير اتخاذ گرديد:
الف : طى تلگرافى به شاه مخالفت علماى اسلام را با مفاد تصويبنامه‏هاى مزبور اعلام داشته لغو فورى آن درخواست شود.
ب : طى نامه و پيغام به علماى مركز و شهرستانها، جريان تصويبنامه و خطرهايى را كه براى اسلام و ملت ايران در بر دارد، بازگو شود، و براى مقابله و مبارزه با آن از آنان نيز دعوت به عمل آيد.
ج : هر هفته يكبار و در صورت لزوم بيشتر جلسه مشاوره و تبادل نظر ميان علماى قم برقرار شود، و در كوششها و فعاليتهايى كه به منظور مبارزه با تصويبنامه انجام مى‏پذيرد با وحدت و اتفاق كامل آنان همراه باشد. از اين تاريخ، سيل اعتراضات، اعلاميه‏ها، و بيانيه‏ها، و تلگرافات، به سوى تهران و دربار از قم و شهرستانهاى ايران و نجف اشرف، سرازير شد، تا آنكه در تاريخ 7 آذر ماه 1341 كه قرار بود، فرداى آن روز، طبق دعوتى كه از طرف علماى تهران شده بود، مردم در مسجد «سيد عزيزاللّه‏» تهران اجتماع نمايند، تا بدان وسيله نيز اعتراضاتى در خصوص تصويبنامه صورت گيرد، در اين ميان هيئت دولت تشكيل جلسه داد، پس از گفتگوهاى طولانى كه تا پاسى از شب ادامه يافت، تصويب نمود كه «تصويبنامه مورخه 14 / 7 / 41 قابل اجراء نيست،» و همان شب لغو تصويبنامه را طى تلگرافهايى به سه تن از علماى قم (آيت‏اللّه‏ گلپايگانى، آيت‏اللّه‏ مرعشى نجفى، و آيت‏اللّه‏ شريعتمدارى) مخابره و توسط نامه‏هائى به علماى تهران اعلام اشت. گرچه با اين تلگراف ظاهرا غائله خاتمه يافته تلقى مى‏نمود. ولى آيت‏اللّه‏ خمينى(ره) مصرا اصرار داشتند، تا خبر لغو تصويبنامه از طرف دولت در جرايد منعكس نگردد نبايد ماجرا را پايان يافته تلقى نمود. امام خمينى(ره) كه سعى داشتند دولت و رژيم را عقب‏نشينى و از فرصتى كه به دست آمده است كمال استفاده را بنمايند و طى نامه و پيغام‏هايى از علماء و مردم هميشه در صحنه خواستند، تا دولت خبر لغو تصويبنامه را رسما در جرايد اعلام نكرده، به مبارزات خود ادامه دهند، و غائله را خاتمه يافته تلقى ننمايند. در همين راستا، امام خمينى (ره) به جمعيتى كه روز جمعه نهم آذر ماه 41 و در ساعت 3 بعدازظهر آن روز، منزل ايشان گرد آمده بودند، گفتند: «مبارزه تا درج خبر لغو» تصويبنامه در روزنامه‏ها ادامه دارد «پافشارى خود را مبنى بر وارد نمودن دولت به اطاعت از اين موضوع نيز ابراز نمودند، سرانجام اين موضع‏گيرى بسيار حساس و حياتى آن شد كه رژيم را وادار كرد، روز شنبه 10 / 9 / 1341 خبر زير را در روزنامه‏هاى رسمى درج نمايد. از
اين رو، روزنامه‏هاى دهم آذرماه با تيتر درشت نوشتند كه «در هيئت دولت تصويب شد كه تصويبنامه مورخه 14 / 7 / 1341 قابل اجراء نخواهد بود» ر. ك : بهرام افراسيابى، ايران و تاريخ، صص 9 / 298 و 18 / 317 و سيد حميد روحانى (زيارتى)، بررسى و تحليلى از نهضت امام خمينى، جلد اول، صص 50 / 149 و 190
2ـ همانگونه كه اشاره شد مصوبات غيرقانونى و غيرشرعى دولت كه منجر به واكنش شديد و جدى علماء اعلام گرديد، در پى آن مردم مسلمان نيز فرصت را از دست نداده با ارسال تلگرافها و پيام‏ها پشتيبانى خود را از موضعگيرى روحانيت عليه مصوبات غيرشرعى رژيم پهلوى اعلام نمودند. در ذيل به بخشى از آنها كه جهت آيت‏اللّه‏ گلپايگانى ارسال شده است توجه فرماييد :
وزارت پست و تلگراف و تلفن
تاريخ : 20 / 7 / 1341 كرمان قم شماره 190 ك 105 ت 30 / 7
حضور محترم حضرت آيت‏اله گلپايگانى دامت بركاته نظر به اينكه شاهنشاه اسلام پناه حافظ حدود شريعت مقدسه نبويه و علاقمند به حفظ شعائر دينيه و پشتيبان قانون اساسى مملكت مى‏باشند در اين اوقات گفتگوهاى ناروايى در اطراف تساوى حقوق زنان و شركت آنان در آراء و انتخابات و وضع قوانين و امور اجتماعى به گوش مى‏رسد و گويا دولت هم تا حدى روى موافقت نشان داده است مستدعى است براى جلوگيرى از اين امر ناروائى كه مستلزم توالى فاسده است مراتب را به عرض ملوكانه برسانيد تا مورد توجه قرار گيرد علماء كرمان الاحقر على مهرابى الاحقر محمدحسن نجفى الاحقر حسين فقيه الاحقر سيدالعراقين الاحقر عبدالحسين هوشمند الاحقر سيد جمال الدين مدنى الاحقر على شيخ الرئيس الاحقر على اصغر صالحى كرمانى.
وزارت پست و تلگراف و تلفن
تاريخ : 1 / 8 / 1341 اصفهان قم 221 46 7
حضرت آيت‏اله گلپايگانى دامت بركاته از حسن اقدام و حمايت علما قم اناراللّه‏ برهانهم و شخص حضرتعالى در حفظ حدود دين و مصلحت جامعه راجع به انجمنهاى ايالتى و ولايتى خرسند و تأييدات همه را از خداوند متعال خواستارم اقل الخليقه رحيم اناراللّه‏
ـ مقصود مرحوم آيت‏اله حاج آقا رحيم ارباب اصفهانى است.
وزارت پست و تلگراف و تلفن
تاريخ : 5 / 8 / 1341 آبادان قم 48 82 5
قم محضر مبارك مستطاب آيت‏اله العظمى آقاى گلپايگانى دام ظله نظر به اينكه موضوع انتخاب بانوان در انجمن ايالتى و ولايتى مستلزم خلاف شرع مبين و در بين مسلمين ايجاد ناراحتى و نگرانى نموده است لذا از محضر محترم تقاضا مى‏شود نسبت به استثناء بانوان موضوع مذكور با ارجاع به مقامات مربوط اقدام فرمائيد اسداله الحسنى. الاحقر عيسى عطرقى. الاحقر محمدتقى مصدرالامور. عبدالرسول قائمى. محمدكاظم موسوى بهبهانى. الاحقر شيخ محمود سنابادى. آقا رضا. الاحقر على‏اكبر سليمانى. الاحقر غلامحسين جمى. الاحقر سيد حسين موسوى سلطانى

وزارت پست و تلگراف و تلفن
تاريخ : 8 / 8 / 1341 خرم‏آباد قم شماره 328ك 43 ت 8 / 8
محضر مبارك حضرت آيت‏اله العظمى آقاى حاج سيد محمدرضا گلپايگانى مدظله توفيق و تأييد آن پيشواى عاليقدر را در دفاع از حريم مقدس دين از درگاه حضرت احديت مسئلت حقير و عموم ارادتمندان در ارجاع خدمات حاضريم الاحقر سيد حسين الجزايرى الموسوى

وزارت پست و تلگراف و تلفن
تاريخ : 10 / 8 / 1341 اصفهان قم 486 38 10
قم محضر آيت‏اله گلپايگانى
رونوشت حضرت آيت‏اله شريعتمدارى رونوشت حضرت آيت‏اله خمينى اقدامات آقايان مربوط به لايحه انجمن‏هاى ايالتى و ولايتى موجب كمال تشكر ادامه اقدامات تا اخذ نتيجه مثبته را انتظار داريم هيئت علميه اصفهان
وزارت پست و تلگراف و تلفن
تاريخ : 12 / 8 / 1341 شهرضا قم شماره 86 ك 160 ت 12 / 8
بسم‏اله الرحمن الرحيم
حضرت آيت‏اله گلپايگانى دامت بركاته متن تلگرافات مراجع تقليد به پيشگاه اعليحضرت همايونى و جناب آقاى نخست‏وزير در موضوع انتخاب بانوان در مجلسين و انجمنهاى ايالتى و ولايتى شهرستان‏ها و القاء اسلاميت از انتخاب شونده و انتخاب‏كننده و تبديل قسم به قرآن مجيد را به مطلق كتاب آسمانى كه به وسيله اعلاميه‏ها منتشر شده بود رؤيت گرديد و مخالف قانون اساسى تشخيص داده شد لذا اهالى شهرستان شهرضا پشتيبانى خود را از مبانى و پيروى از مراجع تقليد شيعيان اعلام مى‏داريم و موجبات آسايش و آرامش خاطر مسلمين را تقاضا مى‏نمائيم محمد هادى فرزانه. محمدرضا مهدوى. مهدى امام امام جمعه. الحاج سيد اسمعيل هاشمى. الحاج سيد فضل‏اله حجازى. الحاج سيد على اكبر راهنمائى. الحاج شيخ عبدالكريم ملكيان زارعان. عبدالعلى بهارى. حاج سيد على حجازى. حاج شيخ مظفر فرزانه. به ضميمه هزار و پانصد امضاى ديگر.

وزارت پست و تلگراف و تلفن
تاريخ : 12 / 8 / 1341 اردبيل قم 166 93 13 / 8
قم حضرت آيت‏اله العظمى آقاى گلپايگانى دامت بركاته از مضامين تلگرافات آيات عظام در خصوص تصويب نامه الغاء قيد ذكوريت و اسلام در منتخبين انجمنى مستحضر بدين وسيله از منويات مقدسه مراجع اظهار امتنان و تأييدات معظم لهم را از درگاه خداوند متعال خواستاريم ضمنا تقاضاى لازم از طرف علما اردبيل به اعليحضرت همايونى معروض گرديده است. الاحقر سيد عبدالكريم موسوى. الاحقر شيخ‏زاده. سيد مسلم خلخالى. الاحقر محمد مسائلى. احمد اميرزاده. الاحقر سيدغنى اردبيلى. الاحقر مروج. سيد ابراهيم سيد حاتمى. الداعى عبدالغفور عاملى. الاحقر محقق. محمد صادق متشكرى. الاحقر حاجى سيد جلال محدث. محمود همتى. رحيم فرخى. الحاج ابراهيم كلانترى. سيد يداله هاشمى. ابوالفضل جلال‏زاده. يوسف صاحب زمانى. الحاج بهاءالدين اوستا. ابوذر بيدار كريمى.

وزارت پست و تلگراف و تلفن
تاريخ : 12 / 8 / 1341 كوهدشت قم 106 ك 208 ت 12
حضور مبارك حضرت آيت‏اله آقاى گلپايگانى رونوشت آيت‏اله خمينى رونوشت آقاى آيت‏اله شريعتمدارى انتظار داريم راجع به اصلاح لوايح اخير دولت و تطبيق آن با مقررات اسلامى اقدام جدى فرموده بدين وسيله اهالى عشاير لرستان پشتيبانى خود را اعلام مى‏داريم حيات قلى خسروى. درويش حسين خسروى. امير خسروى. غلامحسين عباسى. سيد على رضا هاشمى. حاجى رستم كيخسروى. هاشم قبادى. سيد عباس... سيد نصرت اله مرادى. ملكخورشيد فيروزى. اسماعيل امرائى. حاجى رضا على شهبازى علاء فتح‏اله حاجيان. طهماسبى. ملك‏زاده. مرتضى رضائى. هاشم قبادى. شكراله قلى خانى پاپى. على ميرزائى. محمدتقى رضائى. بهرام محمدى. روشنعلى محمدى. مراد امرائى. محمد قبادى. مرادعلى امرائى. محمد اسدى. محمود پارسا عزيزى. چراغعلى قبادى. كاكا جلدانى. عبداله نجفى. هاشم عزيزى. سيد عباس موسوى. جهان ميرزائى ملك ميرزا عليزاده حق نظر. جعفر مرادى. سيد حسين نقوى. اسد مرادى. نعمتى. محمد مراد قبادى. مهدى گودرزى. اسفنديار غلامى. محمد صالحى. كاكامراد. نورعلى قبادى. جعفر حيدرى. احمدبك ملكى. حبيب قبادى. محمدولى اميدى.

وزارت پست و تلگراف و تلفن
تاريخ : 15 / 8 / 1341 رشت قم 333 ك 242 ت 15 / 8
محضر مقدس حضرت آيت‏اله العظمى آقاى گلپايگانى دامت بركاته
پس از تقديم عرض سلام و تشكر از توجهى كه به حقوق اسلامى و اساسى ملت ايران فرموده‏ايد از طرف مردم متدين گيلان كه مكرر به دعاگويان مراجعه مى‏نمايند به عرض مى‏رساند نظر به اينكه ملت ايران در وضع حاضر به علت تعطيل مجلسين نظارت لازمه بر اعمال دولت ندارد و دستگاه دولت در كمال بى‏پروايى هم مرتكب اعمال خلاف شريعت مى‏شود و هم اصول مقدسه قانون اساسى را كه خونبهاى مجاهدين مشروطيت است علنا نقض كرده و اعلام روحانيت كه ركن اساسى استقلال كشور ايران است بى‏اعتنائى مى‏نمايند و به فتوا و احكام مراجع محترم تقليد اهميتى نمى‏دهند. بنابراين چون نمى‏توان ملت را براى هميشه در بلاتكليفى گذاشت و مشروطيت اصولاً تعطيل‏بردار نمى‏باشد تمنا داريم دولت را متوجه اين امر بفرمائيد كه رژيم سلطنت مشروطه كه مولود مساعى مراجعى كه آيت‏اله عظام حاج ميرزا حسين خليلى آخوند خراسانى حاج شيخ عبداله مازندرانى و بهبهانى و طباطبائى رحمت‏اله عليه اجمعين بوده بدون مجلسين فاقد اعتبار و احترام لازم خواهد بود و كسانى كه ادعا مى‏نمايند مى‏خواهند كشور ايران را با جهان مترقى هماهنگ نمايند نبايد با آزادى و حريت و قانون اساسى و حقوق اجتماعى و مدنى اجتماع مخالفت كنند والسلام عليكم و رحمت‏اله و بركاته الحاج بحرالعلوم حاج شيخ محمد كاظم صادقى الحاج سيد محمود ضيابرى.
وزارت پست و تلگراف و تلفن
تاريخ : 16 / 8 / 1341 بهشهر قم ش 342 265 15 / 8
مقام محترم جناب آقاى اسداله علم نخست وزير ايران رونوشت آيت‏اله العظمى آقاى گلپايگانى قم آيت‏اله شريعتمدارى قم آيت‏اله خمينى قم رونوشت روزنامه اطلاعات تهران روزنامه صداى حق تهران احتراما به عرض مى‏رسانيم امضاءكنندگان زير هيئت علميه و بازرگانان شهرستان بهشهر با توجه به تصويبنامه اخير هيئت دول مشعر بر جواز شركت نسوان غيرمسلم در انتخاب كنندگان و انتخاب شوندگان در انجمنهاى ايالتى و ولايتى چون تصويبنامه مباين مقررات شرع مقدس و نصوص صريحه قانون اساسى كشور ايران و خلاف شئون اجتماعى يك ملت مسلمان است چنانچه از طرف مقامات عاليه دينى تذكر داده شد از آن جناب كه در رأس هيئت دولت هستيد مصرا تقاضا مى‏نمائيم با لغو تصويب‏نامه فوق‏الذكر به احساسات دينى و ملى اكثريت ملت ايران پاسخ مثبت داده عليرغم زمزمه عده‏اى مغرض در ايفاى اين وظيفه مقدس موجبات رضايت پروردگار و آسايش خاطر عموم مسلمين و خصوصا آيات عظام را فراهم نام نيك خودتان را در تاريخ ايران روشن و جاويد فرمائيد الاحقر شيخ محمد شاهرودى. الاحقر سيد محمد رفاقتى. الاحقر شيخ حسن سلطانى. الاحقر شيخ حسين احمدى. الاحقر شيخ حسن سلطانى. الاحقر شيخ حسين احمدى. الاحقر شيخ حسن سلطانى. الاحقر شيخ سرايبيه. الاحقر شيخ محمود فاضلى. حاج ابوالحسن خليلى. احمد كيانى. حاج صداقتى عمادى. حاجى محمد باقر معينى. حاجى غفاريان. حاج غلامرضا اميدى. حاج حبيب‏اله ابراهيم‏زاده. حاجى على اصغر حاجى بهشتى. حاجى قلعه بندى. حاجى صابرى. حاجى رضا مركباتى. عده ديگر از تجار بهشهر.

وزارت پست و تلگراف و تلفن
تاريخ : 16 / 8 / 1341 رفسنجان قم 383 188 16
صاحب قدس و محضر مقدس آيات عظام و حجج اسلام و مراجع عاليقدر عالم تشيع ادام له ظلهم على رؤس الانام حضرت آيت‏اله گلپايگانى و حضرت آيت‏اله خمينى و حضرت آيت‏اله شريعتمدارى و ساير حجج اسلام بعد از اهداء تحيات معروض مى‏دارد جامع روحانيت و حوزه علميه رفسنجان از تصميمات اخير اولياء امور نسبت به تساوى مرد و زن و مسلمان و كافر و سوگند به قرآن و غير قرآن در انجمن‏هاى ايالتى و ولايتى كه برخلاف قوانين محكم اسلام و مذهب مقدس جعفرى و قوانين اساسى مملكت مى‏باشند استنكار جدى خود را اعلام و تقاضا دارند از آن پيشوايان بزرگ دينى كه در برابر امور مخالفه با شرع انور قانون اساسى مملكت با كمال جديت اقدام و بدين وسيله خطراتى كه متوجه ملت مسلمان و استقلال مملكت است بر طرف نمايند همواره توفيقات و تأييدت آن علماء اعلام را دارند جلال‏الدين هجرى. محمد حسن نجفى. افصح هجرى. سيد محمد تقوى. محمد برهانى. محمد محققى. عباس پورمحمدى. سيد احمد خراسانى. حسين مجيدى. على جمالى. حسن احمديان.

وزارت پست و تلگراف و تلفن
از : زنجان تاريخ : 17 / 8 / 1341
به : قم شماره : 469
حضور مبارك حضرت آيت‏اله العظمى آقاى گلپايگانى دامت بركاته
رونوشت آيت‏اله العظمى آقاى نجفى مدظله
به طورى كه در جرايد منتشر بود و خود آيات عظام اقدام فرموده‏اند دولت در تعطيلى مجلسين اقداماتى مى‏كنند و اخيرا تصويبنامه گذرانده راجع به الغاى قيد ذكوريت در انجمنهاى ايالتى و ولايتى و شهردارى و تبديل سوگند بقرآن مجيد كتاب جاودانى به كتاب آسمانى حذف شرط اسلام از.... كه مخالف صريح با دين مقدس اسلام و قانون اساسى دارد تقاضا مى‏شود كه تنفر شديد علماء و اهالى شهرستان رفسنجان را به دولت ابلاغ فرمائيد تا هر چه زودتر اقدام به القاء تصويبنامه مذكور گردد و بدين وسيله پشتيبانى صريح خود را از اهالى در اجراى منويات مذهبى لازم الابتاع علماء اعلام حوزه مقدسه قم و ساير اعتاب مقدسه و تهران اعلام داشته و اميد موفقيت داريم الاحقر محمد حسين موسوى الغروى. جواد موسوى. احمد حسن مجتهدى. الاحقر يحيى.... الاحقر على نقى حلبى. الاحقر عزالدين الحسينى. الاحقر احمد فرحبان. هاشم موسوى. ابوالفضل سليمى. نجم‏الدين مجتهدى. محمد اسمعيل حائرى. كمال‏الدين معالى. الاحقر محمود امينيان. يعقوب حجازى. حسين داودى. جلال‏الدين سيد نجم‏الدين موسوى.

وزارت پست و تلگراف و تلفن
تاريخ : 17 / 8 / 1341 رفسنجان قم شماره 423 71 17
محضر مقدس حضرت آيت‏اله گلپايگانى مدظله رونوشت حضرت آيت‏اله شريعتمدارى رونوشت حضرت آيت‏اله خمينى پس از تقديم تحيات معروض مى‏دارد به طورى كه خاطر مبارك آقايان مستحضر است تصويبنامه اخير هيئت دولت چون مخالف با شرع انور و مناقض اصول مشروطيت ايران است ايجاد اضطراب و وحشت در قلوب جامعه مسلمين خصوص نسبت به مقررات آتيه نموده لذا انتظار مى‏رود هر چه زودتر به خواست خداوند متعال از اقدامات آقايان حجج رفع اين غائله و نگرانى بشود محمد حسين غروى رفسنجانى.

از : كربلا تاريخ : 19 / 8 / 341
به : قم شماره : 5
وزارت پست و تلگراف و تلفن
ل ت حضرت آيت‏اله آقاى گلپايگانى دام ظله
حضرت آيت‏اله آقاى شريعتمدارى دام ظله
حضرت آيت‏اله النجفى دام ظله
السلام عليكم و رحمت‏اله و بركاته اقدامات آن جناب را از جلوگيرى الغا شرط اسلام و ذكوريت تأييد مى‏نمائيم. محمدعلى سيبويه الشيخ جعفر الرشتى محمدبن المهدى الحسينى الشيرازى الشيخ محمد الكلباسى يوسف الحائرى
مصطفى الموسوى محمد صادق الموسوى القزوينى

وزارت پست و تلگراف و تلفن
تاريخ : 19 / 8 / 1341 شهرضا قم ش 98 130 19 / 8
محضر مقدس آيت‏اله عظام حضرت آقاى گلپايگانى رونوشت حضرت آقاى شريعتمدارى رونوشت حضرت آقاى خمينى دامت بركاته در بعضى مطبوعات شايع است كه اخيرا تصويبنامه مبنى بر تساوى مرد و زن و كافر و مسلمان در انتخاب كردن و انتخاب شدن و تساوى قرآن مجيد و كتب آسمانى منسوخه محرفه در تحليف از طرف دولت صادر گرديده ما اهالى اقليد استدا مى‏نمائيم كه تنفر ما ملت مسلمان را از سه موضوع نامبرده كه مخالف با فتاوى علماء اسلام بالخصوص علماء مذهب جعفرى و قانون اساسى مى‏باشد به پيشگاه اقدس پادشاه اسلام و نخست‏وزير ابلاغ فرمائيد شيخ مهدى فقيه. حاجى شيخ احمد مصطفوى. حاجى غلامرضا دهقان. حاجى على‏اصغر تدين. حاجى محمد عطا تدين. سيد عبدالنبى مهدوى. حاج يحيى مصطفوى. اسداله خيرانديش و 500 امضاء ديگر.

وزارت پست و تلگراف و تلفن
تاريخ : 21 / 8 / 1341 نورآباد قم شماره 225 159 21
محضر مبارك حضرت آيت‏اله گلپايگانى دام بركاته رونوشت حضرت آيت‏اله شريعتمدارى رونوشت حضرت آيت‏اله خمينى در مورد تصويبنامه اخير دولت كه مشتمل بر تساوى حقوق زن و مرد و الغاى اسلام در انتخابات و قسم به غير قرآن مى‏باشد معروض مى‏دارد تأييدات خداوند متعال و نظر ولى عصر (ع) در مملكتى كه طبق قانون اساسى مذهب رسمى آن شيعه اثنى عشر و شاهنشاه خود مروج آن مى‏باشد تصويبات مخالفه با ديانت صورت قانونى به خود نگرفته و نخواهد گرفت و اگر كسى بى رضايت ملت در بين‏الملل ملزم به امرى شده اجراى آن به حول قوه الهى ممكن نمى‏باشد بدين وسيله به محضرتان ابلاغ مى‏گردد كه عشاير لرستان هم استنكار خود را چنانچه مشاهده است تلگرافا اعلام كرده از شما استدعا دارند مراتب فوق را به دولت اعلام فرمايند كه زودتر اين تشنج فكرى را از اذهان برطرف سازد و الغاء شرايط مذكوره را به ملت ايران مژده دهند الاحقر الحاج شيخ فرج‏اله موسى وندى الكاظمى. شيخ محمد رضا كاظمى.

از : اردكان تاريخ : 22 / 8 / 1341
به : قم شماره : 50
وزارت پست و تلگراف و تلفن
قم حضرت آيت‏اله گلپايگانى مدظله رونوشت حضرت آيت‏اله خمينى رونوشت حضرت آيت‏اله شريعتمدارى مسامحه دولت آقاى علم در الغاء تصويبنامه غيرقانونى شديد» خشم و تنفر ملت را برانگيخته الغاء يا تصويبنامه ارزشى ندارد كه موجب نگرانى باشد بى‏اعتنايى ايشان به افكار عمومى و مبانى مردم را سخت ناراحت ساخته معلوم نيست نظر علماء اعلام كه بايد خط مشى مسلمانان را در اين پيشامد تعيين كنند چيست لذا مردم اين سامان با كمال بى صبرى منتظر دستور آيات عظام آمادگى خود را در اجراى اوامر مطاعه اعلام مى‏دارد الاحقر روح‏اله خاتمى.

از : يزد تاريخ : 23 / 8 / 1341
به : قم شماره : 65
وزارت پست و تلگراف و تلفن
بسمه تعالى
حضور مبارك حضرت آيت‏اله العظمى آقاى گلپايگانى دام العالى
به پيروى از نيات مقدسه و مجاهدات عاليه آقايان حجج اسلام و آيات‏اله عظمى اقدامات لازمه از ناحيه جامعه روحانيت شد و به مقام سلطنت و دولت تلگرافات و الغاء تصويبنامه ناموزون را خواستار شدند انتظار داريم كه مراجع بزرگ شيعه تا حصول نتيجه قضيه را تعقيب و نگذارند كه احكام مقدس شرع اقدس حضرت خيرالانام صل‏اله عليه و آله دستخوش هوا و هوس دشمنان دين مبين گردد. منتظر اقدامات بعدى و راهنمايى آقايان گرام هستيم الاحقر محمد صدوقى. سيدعلى محمد وزيرى. جلال آيت‏الهى. آقاى حاج شيخ احمد علوى. حاج سيد على رضا مدرسى. حاج شيخ محمود اردكانى. حاج شيخ على علومى. اسداله آيت‏الهى. على رضا حسينى مدرسى.

وزارت پست و تلگراف و تلفن
تاريخ : 22 / 8 / 1341 خرم‏آباد قم 172 53 28 / 8
حضرت آيت‏اله العظمى آقاى گلپايگانى رونوشت حضرت آيت‏اله العظمى آقاى شريعتمدارى رونوشت حضرت آيت‏اله العظمى آقاى خمينى پيرو تلگرافات و طومارهايى كه در مورد انجمن‏هاى ايالتى و ولايتى تاكنون تقديم گرديده اينك مجددا پشتيبانى كامل خود را از آيات عظام در تمام مراحل تا حصول نتيجه قطعى آماده هر نوع فداكارى مى‏باشيم از طرف هيئت انصارالحسين غلامحسين وجودى. از طرف محبان الحسين قبادى. از طرف هيئت ابوالفضل حاج رضا خرمائى. از طرف حسينيه تويسركانى سالار كاوه احمد پوررحيمى جمعه زمانى اكبر بستاكى [از طرف هيئت آذربايجانيها] عباس قدسى. مظفر فرهودى.


وزارت پست و تلگراف و تلفن
تاريخ : 26 / 8 / 1341 شهرضا قم شماره 71ك ت 26 / 8
بسم‏اله الرحمن الرحيم
حضرت آيت‏اله گلپايگانى دامت بركاته
پيرو تلگرافات 12 / 8 / 41 عدم توجه مسكوت ماندن تلگرافات علماى اعلام و ساير طبقات از جواب در موضوع الغاى تصويب نامه اخير دولت موجب ناراحتى افكار عموم گرديده منتظر اقدامات مراجع تقليد و جوابى كه موجب آرامش خاطر مسلمين باشد مى‏باشيم محمد هادى فرزانه. محمدرضا مهدوى. سيدمهدى امام امام جمعه. حاج سيد اسمعيل هاشمى. حاج سيد فضل‏اله حجازى. حاج سيد على اكبر رهنمائى. حاج شيخ عبدالرحيم ملكيان زارعان. مظفر فرزانه. عبداله بهارى و 1800 امضاى ديگر.

از : گلپايگان تاريخ : 30 / 8 / 1341
به : قم
وزارت پست و تلگراف و تلفن
محضر مقدس بندگان حضرت آيت‏اله العظمى الگلپايگانى دامت افاضاته
با تقديم سلام اهالى گلپايگان عموما از توجه به مفاد تصويبنامه مربوط به انجمنهاى ايالتى و ولايتى نگران و متوحشند استرحاما از مقام مقدس آن پيشواى با عظمت مذهبى دامت افاضاته تمنا مى‏نمايند كه از تصويب اين لايحه جلوگيرى فرمائيد و نگذارند كه فرامين مقدسه اسلام مورد اهانت اشخاص واقع شود انشاءاله از طرف عموم مردم با ايمان گلپايگان العبد محمدى امام جمعه. رضا شهيدى. سيدرضا حسينى. رضا قاضى زاهدى. محمدحسين وحيدى. الاحقر على قاضى زاهدى.

وزارت پست و تلگراف و تلفن
تاريخ : 6 / 9 / 1341 خرم‏آباد قم 258 132 6
حضور مبارك حضرت آيت‏اله كمالوند خرم‏آباد رونوشت حضرت آيت‏اله گلپايگانى رونوشت حضرت آيت‏اله خمينى رونوشت حضرت آيت‏اله شريعتمدارى بدين وسيله قاطبه اهالى عشاير لرستان انزجار و تنفر خود را نسبت به لايحه اخير دولت راجع به انجمن ايالتى و ولايتى ابراز داشته پشتيبانى خود را نسبت به آيات عظام تا نتيجه نهايى اعلام مى‏داريم به
سرپرستى آقاى محمدجعفر جعفرى. على محمدخان. طاير سهرابى. سيد رحيم خدا طايفه رش. قربانعلى طايفه ساكى. حسين طايفه آهنگران. محمد على طايفه سكوند. حسينعلى طايفه باقرى. كرم جان طايفه بگرى. على كرم طايفه كوچكعلى. پيامنى طايفه موسوى. سيد بزرگ طايفه بابايى. عزيزاله طايفه بور تارى. شيخ على طايفه صياد. مراد طايفه كشورى. ميرزا طايفه هميوند. صيد ميرزا طايفه ناصرپور. حمزه طايفه جودكى. قاسم طايفه رگرگ. رحيم طايفه صادقى. سيد خداداد طايفه رشنو. صيد جعفر طايفه مالزيرى. موسى طايفه سيرمى. پيرى طايفه جلدى ابراهيم.

وزارت پست و تلگراف و تلفن
تاريخ : 7 / 9 / 1341 اصفهان قم 350 88 7 / 9
حضرت آيت‏اله گلپايگانى دام ظله‏العالى جد و جهد علما اعلام اناءاللّه‏ برهانهم مخصوصا حضرتعالى در محافظت حدود دين و مصالح ملك و ملت و ايجاد موجبات محبوبيت دولت باعث كمال خرسندى عموم مى‏باشد و اگر مصادرامور مملكتى واقف بودند كه اولين خيرخواه پادشاه مملكت و استقلال كشور علما و زعماى دين هستند در همان وهله اولى حل اشكال حاصل و توافق انجام گرديده بود. اكنون از خداوند متعال مسئلت مى‏نمايم كه به قلوب مصادر مملكتى اين معنى را الهام فرمايد اقل الخليقه رحيم

وزارت پست و تلگراف و تلفن
تاريخ : 7 / 9 / 1341 بهبهان قم 357 155 7 / 9
به حضور مبارك آيت‏اله آقاى گلپايگانى رونوشت آيت‏اله آقاى خمينى رونوشت آيت‏اله آقاى شريعتمدارى دامت بركاته به عرض مى‏رساند توفيقات ذوات محترم كه در حمايت از دين از خداوند متعال مسئلت داريم اينك براى سومين بار انزجار و تنفر شديد خود را از تصويبنامه اخير دولت قانون شكن علم به حضور معظمتان ابراز داشته و پشتيبانى خود را از منويات مقدستان اعلام و از هيچ گونه فداكارى دريغ نداريم اميد است با توجهات پروردگار قادر و قاهر موفقيت با زعماى مسلمين و پيشوايان عالم تشيع بوده و دست خائنين را از حريم مقدس دين و قرآن كوتاه فرمايند 29 / ج 2 / 1382 الاحقر محمد حسين موسوى. الاحقر سيد فرج‏اله موسوى. الاحقر حاجى آقا موسويان. الاحقر محمد حسين مجتهدى. الاحقر سيد محمد رحيم مرتضوى. الاحقر محمد حسين موسوى بلادى. الاحقر احمد روحى. الاحقر جواد سليمانى. الاحقر جعفر سليمانى. الاحقر عبداله معصومى. الاحقر عبداله رحيم شريعتى. الاحقر سيد محمدعلى سعادت. الاحقر عبدالرحيم محقق.

وزارت پست و تلگراف و تلفن
تاريخ : 9 / 9 / 1341 نى‏ريز قم شماره 508 90 98
حضور مبارك مستطاب حجت‏الاسلام آيت‏اله العظمى آقاى حاج سيد محمدرضا گلپايگانى مدظله قم
اقدامات حضرت مستطاب عالى و ساير آيات راجع به طرفيت از تصويب نامه مخالف شرع و قانون موجب روشنائى چشم حقير و عموم مسلمين اين نواحى است و علاوه بر تلگرافى كه به پشتيبانى از آن ذوات از طرف احقر به دولت شده است بدين وسيله پشتيبانى خود و عموم مسلمين اين نواحى را اعلام و از بذل جان در تأسى به آن ذوات در حفظ نواميس دين مبين خوددارى نمى‏شود الاحقر حاج سيد محى‏الدين فال اسيرى. قم محضر مبارك حضرت آيت‏اله العظمى آقاى مرتضوى لنگرودى ـ رونوشت حضرت آيت‏اله العظمى آقاى گلپايگانى ـ
رونوشت حضرت آيت‏اله العظمى آقاى شيخ عبدالنبى عراقى مداظلالهم دولت از سكوت فقهاء مذهب راجع به تصويب‏نامه‏هاى مخالف صريح قرآن مجيد كه امانت حضرت ختمى مرتبت صلى‏اللّه‏ عليه و آله است سوءاستفاده پا فراتر نهاده شنيده مى‏شود راجع به شش ماده كه شديدا مخالف با حكم شرع و قانون اساسى كه مبناى سلطنت مشروطه و نتيجه زحمات پر ارزش مرحومين آيات عظام صدر مشروطيت، حاج ميرزا حسين خليلى و آخوند خراسانى و مازندرانى و بهبهانى و طباطبائى و غروى نائينى و غيرهم قدس اسرارهم تصميم به رفراندوم دارد ـ مردم بى‏پناه از علماء كه هميشه مرجع و حامى قرآن و احكام شرع را نگهبانند استغاثه مى‏نمايند به حكم ضرورت از محضر محترم استدعا مى‏نمائيم كه دولت را به وخامت امر آگاه فرموده كه كشور ايران مشروطه يا حسينقلى خانى يا ديوان بلخ است؟ اگر حكومت مردم به مردم همين است و على‏الاسلام السلام.
الحاج بحرالعلوم، الحاج ضيابرى، الحاج صادقى، الحاج لاكانى، الحاج رودبارى، الحاج عدنانى، الحاج بيانى، الحاج موسوى، الحاج شريفى از فشار دولت دمكراسى!! اختناق به حدى رسيده كه ناچار اين تلگراف وسيله قاصد تقديم شد 29 دى 41 ـ بحرالعلوم.
--------------------------------------------------

بسم‏اللّه‏ الرحمن الرحيم
حضور مبارك اعليحضرت همايونى دامت عظمته


با تقديم احترامات از نظر تكليف شرعى و مصلحت‏بينى و سلب مسئوليت و به لحاظ تلگرافات و طومارهاى اعتراضى كه از شهرستانها و نواحى مختلفه راجع به تصويب‏نامه انجمنهاى ايالتى و ولايتى مى‏رسد لازم است به عرض برسانم. بدوا از عنايات ملوكانه در جواب تلگراف حقير امتنان حاصل است؛ وعده آنكه تلگراف براى دولت فرستاده مى‏شود، باعث اميدوارى شد، كه به منظور الغاء آن بوده، ولى متأسفانه دولت اثرى بر آن مرتب نكرده و در لغو آن مسامحه و خوددارى مى‏نمايد و توجه ندارد كه اصرار در تجاوز به قوانين شرع و اصول قانون اساسى چه آثار سوء و نامطلوبى دارد.
اكنون كه مجلسين تعطيل و مرجع رسيدگى به عمليات دولت منحصر به اعليحضرت است. اگر مقام سلطنت هم دست دولت را در بعض اقدامات باز گذارند موجب يأس و ناراحتى خواهد شد.
در مملكتى كه مذهب رسمى آن طريقه حقه جعفرى است، با وجود قوانين محكمه و تغييرناپذير اسلام و با عنوان حكومت مشروطه، جعل قانون و مقدرات جامعه را به دست معدودى سپردن، توهين به ملت و بازگشت به اعصار پيش از اسلام و روشهاى قرون وسطى است.
اينكه فرموده‏اند اعليحضرت در حفظ شعائر اسلامى كوشا هستند. البته بايد اين طور باشد و به همين جهت مسلمانان متوقع الغاء تصويبنامه و توجه كامل اعليحضرت در حفظ شعائر اسلامى هستند.
دولت در مسامحه معتذر ببعض تعهدات مى‏شود با آنكه معلوم است اعتبار آنها در حدود موافقت با موازين دينى و قانون اساسى و اوضاع و احوال مملكت است.
عموم ملت ايران مى‏دانند، كه اعليحضرت همايونى به قرآن مجيد سوگند ياد نموده‏اند، كه حامى دين و مذهب جعفرى باشند و تمام مسلمين انتظار دارند كه با لغو اين تصويبنامه وفادارى خودشان را به عهدى كه فرموده‏اند تأييد و مردم را به توجهات ملوكانه بيش از پيش اميدوار و موجبات مزيد تشكر و دعاگويى را فراهم فرمايند.
نهم جمادى‏الثانيه 13821
محمدرضا الموسوى الگلپايگانى


******
1ـ پرواضح است، تقارن نامه آيت‏اله گلپايگانى به نخست‏وزير و محمدرضا پهلوى، به اين منظور مى‏تواند باشد، كه هر كدام از آنها به طور قاطع در جريان امر قرار گرفته و به اصطلاح حجت بر آنان تمام باشد، هرگونه تأخير يا نكول در انجام خواسته علما را محمدرضا پهلوى به حساب بى‏اطلاعى از خواسته علماء و يا ندانم‏كاريهاى دولت نگذارد.