سند نامه ::
 
دستگيرى 279 نفر از اخلالگران حوزه علميه ....
شماره : 1821 / 312 تاریخ 26 / 3 / 54
اين بولتن شامل 3 برگ است

از چندى پيش اعلاميه‏هائى بامضاى " روحانيون مترقى قم " مبنى بر مخالفت با حزب رستاخيز ملت ايران در تهران و تعدادى از شهرستانهاى مذهبى توزيع و تعدادى اعلاميه نيز بوسيله پست از خارج از كشور براى عناصر متعصب مذهبى ارسال ميگرديد كه با توجه به متون اين اعلاميه‏ها كه همگى حاوى نظرات روح‏اله خمينى در زمينه تحريم عضويت حزب مذكور و تشويق مردم به عدم شركت و فعاليت در اين حزب بود، پيش‏بينيهاى لازم بمنظور مقابله با حوادث احتمالى بعمل آمد.
با توجه به نزديك شدن روز 15 خرداد مراقبت از حوزه علميه شهرستان قم كه فعل و انفعالات مشكوكى در مدارس مختلف آن صورت ميگرفت تشديد يافت. در روزهاى 15و16 / 3 / 54 تعدادى از طلاب مدارس فيضيه و داراشفاء در داخل مدارس مذكور با شكستن شيشه‏ها حمله به مامورين انتظامى با سنگ و چوب و دادن شعارهاى متعدد مضره اقدامات اخلالگرانه‏اى را آغاز كرده بودند كه چون به هشدارهاى مكرر مامورين انتظامى توجه ننمودند لذا تعداد 271 نفر از طلاب اخلالگر در تاريخ 117 / 3 / 54 دستگير گرديدند. در جريان تحقيقات از عناصر دستگير شده تعداد 8 نفر ديگر از محركينى اصلى كه با استفاده از فرصت متوارى شده بودند، در شهرستانهاى شيراز، اليگودرز، همدان، شاهى و قم دستگير كه چگونگى تظاهرات و نتيجه تحقيقات از عناصر دستگير شده بشرح زير از عرض ميگذرد.
الف ـ نحوه تشكيل و شروع تظاهرات :
توزيع اعلاميه‏هاى مضره متعدد در مدارس مختلف حوزه علميه قم و مطالعه اين اعلاميه‏ها بوسيله تعدادى از طلاب مدارس مذكور، موجب گرديده كه عده‏اى از طلاب متعصب و مرتجع كه خود را پيرو روح‏اله خمينى ميدانند درصدد برآيند كه با توجه به نزديكى روز 15 خرداد و نيز در مبارزه با شور و شوقى كه مردم براى عضويت در حزب رستاخيز ملت ايران وشركت در انتخابات از خود نشان ميدهند مبادرت به اقدامات اخلالگرانه‏اى در جهت مخالفت با اين حزب نموده و خاطره واقعه 15 خرداد 42 را دوباره در اذهان زنده كنند. در اجراى اين تصميم يكى از نمايندگان خمينى بنام شيخ احمد كروبى1 (پسر اين شخص بنام مهدى بعلت عضويت در گروه باصطلاح مجاهدين خلق دستگير و محكوميت حاصل كرده است) در تاريخ 13 / 3 / 54 به مدرسه فيضيه قم وارد و تا تاريخ 14 / 3 / 54 با تشكيل جلسات متعدد در داخل مدرسه مذكور و استناد به پاره‏اى از قوانين جارى كشور، مطالبى در زمينه مخالفت با تشكيل حزب رستاخيز ملت ايران عنوان و تعدادى ديگر از طلاب ناراحت را نيز با خود همداستان نموده و با تاكيد به عدم نظرخواهى دولت از علماء و روحانيون در زمينه تشكيل اين حزب، مستمعين را به اعتصاب و تظاهرات بر ضد حزب موصوف تشويق نموده است.
ب ـ مختصرى از اعترافات متهمين دستگير شده :
(1) ـ احمد كروبى كه عامل اصلى تظاهرات بوده در تحقيقات معموليه ضمن تائيد فعاليتهاى مضره خويش، خود را از مخالفين رژيم شاهنشاهى ايران معرفى نموده و با صراحت خود را معتقد به ايجاد حكومت اسلامى در كشور معرفى ميكند. اين فرد كه داراى افكار ارتجاعى شديد است با كليه برنامه‏هاى اصلاحى در كشور منجمله رفع حجاب، مخالف و از سرسپردگان خمينى ميباشد.
(2) احمد محدث، يكى ديگر از عناصر دستگير شده، معترف گرديده كه تحت تبليغ شخصى بنام حسين جوانبختى (وى از اعضاى گروه باصطلاح مجاهدين خلق ايران ميباشد كه در سال 51 دستگير و به دو سال زندان محكوم و پس از خاتمه محكوميت در سال 53 از زندان آزاد و بعنوان طلبه در مدرسه فيضيه قم مشغول تحصيل شده است) قرار داشته و از طريق او اعلاميه‏ها و جزوات مختلف گروه باصطلاح مجاهدين خلق را دريافت و مطالعه و به سايرين ميداده است. وى اضافه نموده تاكنون اعلاميه‏هاى مختلفى منجمله " گرسنگى ناشى از چيست " و اعلاميه خمينى مبنى بر مخالفت با حزب رستاخيز ملت ايران را تكثير و ضمن مسافرت به شهرستانهاى دزفول، شيراز و لاهيجان تعدادى از اين اعلاميه‏ها را در اختيار چند نفر از روحانيون مقيم شهرستانهاى مذكور قرار داده و بقيه را نيز در قم و نقاط مناسب شهرستانهاى اخيرالذكر توزيع كرده است.
(3) تعدادى از متهمين دستگير شده در جريان تحقيقات معموله بشدت مقاومت و با اينكه دلائل كافى در زمينه فعاليتهاى مضره آنان موجود است، معهذا سرسختانه از دادن اطلاعات خود به مامورين تحقيق خوددارى مينمايند كه بازجوئى مداوم از آنها ادامه داشته و نتيجه حاصله متعاقبا باستحضار خواهد رسيد.
پ ـ تحليل و بررسى واقعه : بدنبال دستگيرى طلاب مورد بحث، از حجره‏هاى آنان در مدارس فيضيه و دارالشفاء بازرسى بعمل آمد كه در نتيجه حدود 2000 جلد كتب و نشريات مختلف مضره مذهبى، تعداد زيادى جزوات و اعلاميه‏اى مربوط به گروه باصطلاح مجاهدين خلق و اعلاميه‏هاى مضره مربوط به طرفداران خمينى و «روحانيون مترقى قم» و «اعلاميه‏هائى مربوط به فلسطين و تعدادى نشريات كمونيستى منجمله جزوه» «ضرورت مبارزه مسلحانه» ، «رد تئورى بقاء» كشف و ضبط گرديده است.
با بررسيهائيكه بعمل آمده چنين استنباط ميگردد كه تشكيل جلسات متعدد بوسيله شيخ احمد كروبى، سخنرانيهاى گمراه كننده او، تنها نميتوانسته عاملى براى شدت بخشيدن باين تظاهرات باشد. زيرا وجود اعلاميه‏هاى مختلف مربوط به گروه باصطلاح مجاهدين خلق ايران و اعترافات تعدادى از متهمين دستگير شده، گوياى اين مطلب است كه اصولاً تعدادى از طلاب مدارس موصوف كه نشريات، جزوات و اعلاميه‏هاى گروه مذكور را مطالعه مينموده و داراى افكار انحرافى بوده‏اند، خود آمادگى لازم براى انجام تظاهراتى را داشته‏اند كه با آمدن كروبى و تشكيل جلسات و مطالب عنوان شده از طرف وى، از فرصت استفاده كرده و بشكل‏گيرى و تشديد اين تظاهرات كمك نموده‏اند، كه بمنظور شناسائى اين عناصر كه از افراد آشكار و طرفدار گروه باصطلاح مجاهدين خلق ميباشند، اقدامات لازم در جريان ميباشد.
از طرفى چنين استنباط ميشود شيخ احمد كروبى، نماينده روح‏اله خمينى كه پير ردى كهنسال (90 ساله) و از نظر فكر بسيار مرتجع ميباشد، بر اثر مطالعه اعلاميه خمينى كه در آن مطالبى حاكى از مخالفت با حزب رستاخيز ملت ايران و خطئه برنامه‏هاى اصلاحى دولت درج گرديده و ارتباطاتى كه با خمينى داشته، با اقدامات خود حوادث مذكور را بوجود آورده است. كه براى روشن شدن ماهيت اصلى اين اقدامات، تحقيقات مستمر از مشاراليه ادامه دارد.
ت ـ وضعيت متهمين دستگير شده :
در جريان تحقيقات از مجموع 279 نفر عناصر دستگير شده و بررسيهائيكه در زمينه اقدامات اخلالگرانه آنان بعمل آمده، ميتوان آنها را در پنج گروه تقسيم‏بندى نمود كه در صورت استقرار رأى عالى به ترتيب زير رفتار خواهد شد.
(1) تعداد 46 نفر عناصرى كه فعاليت گروهى و ارتباط آنها با عناصر خرابكار محرز و در تظاهرات دخالت مستقيم داشته‏اند، پس از انجام تحقيقات و اخذ كليه اطلاعات، پرونده اتهامى انان تكميل و باداره دادرسى نيروهاى مسلح اهنشاهى ارسال گردد.
(2) از تعداد 71 نفر افراديكه در جريان تظاهرات فعاليت موثرى نداشته‏اند، آن ده كه بين 18 الى 35 سال دارند و خدمت زير پرچم را انجام نداده‏اند براى دمت وظيفه باداره وظيفه عمومى تحويل و بقيه كه خدمت وظيفه را انجام داده‏اند پرونده آنها بدادگاه نظامى احاله شود.
(3) تعداد 96 نفر متهمينى كه دلائل و مدارك كافى در زمينه شركت آنها در تظاهرات و فعاليتهاى مضره در دست نبوده و بيگناه ميباشند، با خذ تعهد آزاد شوند.
(5) پنج نفر از اتباع پاكستانى و افغانى كه دلائلى حاكى از شركت آنها در تظاهرات موجود نبوده و بر اثر محاصره مدارس مذكور دستگير و زندانى ميباشند به كشورهاى متبوعه خود عودت داده شوند. با تقديم يكجلد آلبوم محتوى عكسهائى از صحنه‏هاى مختلف تظاهرات كه بوسيله مامورين گرفته شده باستحضار ميرساند كه تحقيقات مداوم از عناصر دستگير شده و اقدامات لازم بمنظور دستيابى به افراد مرتبط با آنها و كسانيكه در تظاهرات شركت داشته و در حال حاضر متوارى شده‏اند در جريان بوده و نتيجه متعاقبا باستحضار خواهد رسيد.
1 / موافقت ميشود اقدام شود
2 / بجز بند 3 از اعترافات و بند «ت» بقيه بطور خبر به روزنامه‏ها داده شود
تيمسار...
اقدام شود 26 / 3 / 54 ثابتى

1 ـ 17 خرداد 54 فيضيه حدود ساعت پنج بعدازظهر، كماندوها از طريق مسافرخانه‏هاى اطراف حرم، آمدند روى بام فيضيه. يادم مى‏آيد كه چكمه‏هاى آنها فنرى بود و از ارتفاع دو سه مترى، باتوم و سپر به دست به راحتى مى‏پريدند پايين. ضرب و جرح طلاب شروع شد. بچه‏ها از بام ريختند پايين و تعدادى از آنها از طريق رودخانه فرار كردند و يك عده هم در حجرات پنهان شدند. مقاومت بى‏فايده بود. آنها مسلح و از حيث جثّه قوى‏تر بودند و ضربه هايى مى‏زدند شديدا كارى. من از آن واقعه به اين سمت، دستم هنوز مقدارى معيوب است! به هر حال ما را كشان كشان به سمت در خروجى بردند. شلاق ساواكى معروف «محمدى»، بر تن ما مى‏نشست چماق تعدادى از دكاندارها و سوهان فروشهاى اطراف حرم كه كسب و كارشان در اين چند روز كساد شده بود هم، به كمك باتوم كماندوها مى‏شتافت! در شهربانى، بناى ما بر اين بود كه از نام مستعار استفاده كنيم. منتهاى مراتب برخى از همان جماعتى كه ناخواسته گير افتاده بودند، يا ضعيف‏النفسهايى كه حضورشان در هر جمعى طبيعى است، نگذاشتند كه ما براى هميشه در پشت نقاب نام مستعار، مخفى بمانيم. ما را سوار اتوبوس كردند و تحت تدابير شديد امنيتى به سوى تهران حركت دادند. در مسير كه مى‏رفتيم، ناگهان كنار درياچه «حوض سلطان» ما را نگه داشتند و گفتند مى خواهيم در همين‏جا شما را فلان كنيم و بكشيم ما هم زير لب شهادتين را جارى كرديم. ولى ديديم كه خوشبختانه ماشين به حركت درآمد. خاطرات حجه‏الاسلام باقر صدر، كتاب حماسه 17 خرداد 1354 صفحه 78

1 ـ شيخ احمد كروبى : حجت‏الاسلام و المسلمين احمد كروبى پدر حجت‏الاسلام و المسلمين مهدى كروبى در سال 1272 ه ش در يكى از روستاهاى گلپايگان به دنيا آمد. ايشان پس از فروش مايملك پدرى خود كه زمينهاى زيادى را شامل مى‏شد، به نجف رفت و به تحصيل علوم دينى روى آورد. وى در سال 1310 به وطن بازگشت و در منطقه اليگودرز مستقر شد. فعاليتهاى سياسى شيخ احمد كروبى با مخالفت و اعتراض نسبت به رضاشاه آغاز شد كه نتيجه آن مصادره نوشته‏ها و تحقيقات و بازداشت وى بود. ايشان در همگامى با آيت‏اللّه‏ كاشانى عاليت چشمگيرى داشت. رژيم شاه قصد از بين بردن شيخ احمد را داشته ولى به دليل ترس از عكس‏العمل مردم لرستان دست به اين كار نزد. آخرين مجازاتى كه ايشان از طرف حكومت پهلوى چشيد، تبعيد به دماوند بود. حجت‏الاسلام و المسلمين احمد كروبى در سال 1363 در سن 91 سالگى درگذشت.